Dit is de startpagina van Berg en Dal (dorp).
Door op de naam van het dorp, het gebied, de buurtschap, de straat of het object te klikken komt u bij het betreffende artikel.
Klik op de Artikelpagina's in het menu bovenaan op "Berg en Dal" om terug naar deze pagina "Berg en Dal (dorp)" te gaan.
Het dorp en de gebieden/buurtschappen:
De straten en objecten:
- Duivelsberg
(zie: Oude Kleefsebaan)
- Meerwijkselaan en Postweg
- Oude Kleefsebaan en Duivelsberg
- Postweg
(zie Meerwijkselaan)
- Valkenlaagte (straat)
(zie: Zevenheuvelenweg)
- Watertorenweg
- Zevenheuvelenweg
Berg en Dal (dorp)
Situering | |
Provincie | Gelderland |
Gemeente | Berg en Dal |
Coördinaten | 51° 49′ NB, 5° 55′ OL |
Algemeen | |
Oppervlakte | 7,89 km² |
Inwoners (2016) | 2.420[1] (307 inw./km²) |
Hoogte | 37,7 - 91,8 m |
Burgemeester | Mark Slinkman |
Overig | |
Postcode | 6571 |
Netnummer | 024 |
Belangrijke verkeersaders | N841 |
Berg en Dal is een dorp in de gemeente Berg en Dal (voorheen gemeente Groesbeek). In Berg en Dal en het buitengebied wonen 2.420 mensen (stand: 01-01-2016).
Geschiedenis:
In de Romeinse tijd werd de sprengen in de omgeving van Berg en Dal benut voor de aanleg van het Romeinse aquaduct om de legioenplaats op de Hunerberg van water te voorzien.
Berg en Dal kwam in trek bij toeristen in de tweede helft van de 19e eeuw. In 1869 werd het bekende hotel Groot Berg en Dal gebouwd naar een ontwerp van architect Cornelis Outshoorn. Het hotel werd gesloopt in 1971. Er staat nu een gelijknamig appartementencomplex.
Het dorp werd aangesloten op de Nijmeegse stoomtram in 1891. Deze tramverbinding werd in 1913 opgeheven na het gereedkomen van het zogenaamde "Bergspoor" welke via Beek eveneens naar Berg en Dal liep.
In Berg en Dal en omgeving werden in die tijd veel villa's gebouwd, waaronder huis Stollenberg (hiervan rest slechts het koetshuis), Huys te Schengen en Villa de Wychert (1907). Enkele ervan zijn opgetrokken in chaletstijl. In sommige villa's vestigden zich kloostergemeenschappen, bijvoorbeeld in Huyse de Uleput (montfortanen), Huis Herwarden (broeders van barmhartigheid van Sint-Joannes de Deo), De Kitselenberg (Dochters der Wijsheid).
Berg en Dal kreeg in 1927 een hulpkerk, die in 1947 parochiekerk werd. In 1966 werd een nieuw kerkgebouw opgetrokken naar ontwerp van architect Jan Strik. De “Onze Lieve Vrouwe van het Heilig Hart-Kerk” aan de Oude Kleefsebaan.
Tot en met 31 december 2014 was het dorp Berg en Dal verdeeld over de gemeenten Groesbeek en Ubbergen. Op 1 januari 2015 gingen de twee dorpsdelen op in de fusiegemeente Groesbeek, welke vanaf januari 2016 Berg en Dal heet.
Bezienswaardigheden:
- Het Afrika Museum in Berg en Dal is gewijd aan Afrikaanse kunst en cultuur. Het bestaat uit een binnenmuseum en een buitenmuseum met woonerven uit enkele Afrikaanse landen.
- Park Tivoli is een amusementspark, gericht op families met kleine kinderen. Het is ontstaan uit een speeltuin bij Hotel Nederland.
- Romeins aquaduct bij Berg en Dal.
Geboren in Berg en Dal:
- Diana Dobbelman (1939), actrice
- Pater Poels (1929), welzijnswerker
Enkele afbeeldingen:
Duivelsberg
Duivelsberg
|
||
Hoogte | 75,9 m | |
Coördinaten | 51° 49′ NB, 5° 57′ OL | |
Ligging | Gelderland, Nederland | |
De Duivelsberg (Duits: Wylerberg of Teufelsberg) is een heuvel en natuurreservaat in de gemeente Berg en Dal, aan de grens met Duitsland. De 75,9 meter hoge heuvel is gelegen op de stuwwal ten oosten van Nijmegen, tussen Berg en Dal, Beek en de Nederlands-Duitse grens. Het natuurgebied De Duivelsberg beslaat ongeveer 125 hectare en is voornamelijk begroeid met loofbomen, vooral met de tamme kastanje. Het wordt beheerd door Staatsbosbeheer. Het Pieterpad en Rivierenpad (voorheen: Lingepad) lopen over de Duivelsberg.
Geschiedenis:
De heuvel behoorde tot 1949 tot het Duitse dorpje Wyler in de gemeente Kranenburg. De Duitse naam Wylerberg is afgeleid van de naam van dit dorp. Vanaf de berg heeft men een goed uitzicht over de "De Duffelt", de Duitse streek tussen Nijmegen en Kleef. De naam Duivelsberg zou afgeleid zijn van Duffelsberg.
In de middeleeuwen lag op de heuvel de burcht Mergelp.
In de Tweede Wereldoorlog streden Amerikaanse luchtlandingstroepen voor het bezit en het behoud van heuvel 75.9 tijdens de Operatie Market Garden.
Na de Tweede Wereldoorlog behoorde de Duivelsberg tot de vele kleine gebieden die Nederland op 23 april 1949 ten koste van Duitsland annexeerde. In tegenstelling tot de andere gebieden werd de Duivelsberg op 1 augustus 1963 niet teruggegeven aan Duitsland, maar bleef het Nederlands grondbezit. De politicus Marinus van der Goes van Naters – woonachtig in het nabijgelegen Nijmegen – zou er tijdens de onderhandelingen met Duitsland bij de betrokken politici op hebben aangedrongen om het natuurgebied Nederlands te laten blijven. Onderaan de heuvel ligt het Wijlermeer, dat deels tot het voor Nederland behouden gebied behoort.
De Duivelsberg behoorde, via vererving, vanaf 1906 toe aan Marie Schuster-Hiby, die op de heuvel tussen 1921 en 1924 een expressionistische villa liet bouwen naar ontwerp van de Duitse architect Otto Bartning. In 1965 verkocht de familie Schuster-Hiby de villa aan de Staat der Nederlanden. Sinds 1985 is Huis Wylerberg een als rijksmonument beschermd gebouw, waarin natuurbeschermingsorganisaties zijn gevestigd. Nabij de top van de Duivelsberg is een gelijknamig restaurant gevestigd.
Enkele afbeeldingen:
Holdeurn
De Holdeurn is een buurtschap in de gemeente Berg en Dal. Het ligt ten zuidoosten van het dorp Berg en Dal. De Holdeurn loopt van net na de bebouwde kom van Berg en Dal rond de Oude Kleefsebaan (die de gemeentegrens vormde tussen Groesbeek en Ubbergen) tot de Duitse grens bij Wyler.
De buurtschap bestaat uit ongeveer twintig verspreide boerderijen en huizen, waarvan een aantal in vakwerk gebouwd. Het ligt aan de rand van de beboste stuwwal en er is een opgang naar de Duivelsberg.
Geschiedenis:
De Holdeurn was ten tijde van de Romeinen al bewoond. Er zijn ovens voor bakstenen en een fabrica voor aardewerk uit die tijd gevonden. Er werden ook olielampjes gemaakt. Uit archeologisch onderzoek tussen 1938 en 1942 bleek dat zich bij Holdeurn een van de grootste ovencomplexen in het noorden van het Romeinse Rijk bevond. Het gevonden aardewerk wordt ook Holdeurns of Nijmeegs-Holdeurns aardewerk genoemd. Het was oranje van kleur en droeg vaak een stempel met de opdruk Legio X Gemina wat doet vermoeden dat de productie georganiseerd werd vanuit de legerplaatsen bij Ulpia Noviomagus Batavorum (Nijmegen). Ook in de tweede eeuw was het complex in gebruik voor de regimenten uit Xanten en Bonn. De beide locaties zijn nu rijksarcheologische monumenten.
Tot en met 31 december 2014 was Holdeurn onderdeel van de gemeenten Groesbeek en Ubbergen. Op 1 januari 2015 ging de plaats op in de gemeente Berg en Dal, tot 1 januari 2016 onder de naam Groesbeek.
Lagewald
Lagewald
Buurtschap in Nederland |
|
Situering | |
Provincie | Gelderland |
Gemeente | Berg en Dal |
Coördinaten | 51° 48′ NB, 5° 58′ OL |
Lagewald is een buurtschap in de gemeente Berg en Dal, gelegen binnen de oude grenzen van het dorp Berg en Dal, waar deze pagina over gaat. Het ligt aan de Nederlandse zijde van de grens bij het Duitse dorp Wyler waarmee het ook sterk verbonden is.
Lagewald bestaat uit verspreide boerderijen en woonhuizen langs de grens voorbij de Wylerberg tussen de Oude Kleefsebaan, de Wylerbaan (bij De Kamp) en de Boersteeg richting De Horst. In het gebied is in de Tweede Wereldoorlog rond Operatie Veritable in 1945 zwaar gevochten en de bewoners werden geëvacueerd naar De Horst wat ook de parochie was. De naam werd ook aangeduid als Lage Wald. Er is een schutterij, de Sankt Johannes Bruderschaft Wyler-Lagewald.
Meerwijk
Meerwijk
Buurtschap in Berg en Dal |
|||
Situering: | |||
Gemeente | Berg en Dal | ||
Coördinaten | 51° 49′ NB, 5° 54′ OL | ||
|
De Meerwijk is een buurtschap in de gemeente Berg en Dal. Het ligt tussen Berg en Dal en Heilig Landstichting in een dal en lag in het voormalige Nederrijkswoud. Het is een waterrijk gebied met meerdere bronnen. De grootste vijver, Watermeerwijk, was tot in de 15e eeuw de centrale plaats van een landgoed met een motte. Het gebied kreeg later een recreatieve functie. Er staan verschillende boerderijen en buitenhuizen.
Voetbalclub RKSV Meerwijk was naar het gebied vernoemd.
Valkenlaagte
Valkenlaagte is een buurtschap in de gemeente Berg en Dal. Het ligt vlak bij Berg en Dal in een dal bij de Zevenheuvelenweg. Min of meer achter hotel Holtthurnsche Hof.
Het is een bijna ydillisch gebied, bestaande uit vrijstaande, voornamelijk oude boerderijen en andere vrijstaande buitens op grote kavels. Het is een genot daar te vertoeven. Het ligt tussen en is omgeven van bossen. Het terrein is heuvelachtig. Er zijn maar beperkt verharde wegen, wat de sprokkjesachtige sfeer ten goede komt.
De panden liggen stuk voor stuk zeer afgelegen en ver verstoken van het openbaar-vervoer, winkels en andere voorzieningen.