Op deze pagina staan de objecten in/aan de Pastoor van der Marckstraat in Weurt:
- Gepleisterde 17e eeuwse boerderij
- Uitzonderlijk groot woonhuis
- Villa Roozenburg
- School met bovenmeesterswoning
- Een woonhuis
- Huis Zonnekamp
Klik op het item wat u wilt zien voor directe toegang of scroll door alle artikelen van deze straat. Via het balletje met pijl rechts onderaan komt u hier weer terug (browsers in Windows).
Klik hier om terug te gaan naar de pagina Weurt.
Gepleisterde 17e eeuwse boerderij
Deze oude boerderij, met lage verdieping en pannen schilddak, staat aan de Pastoor van der Marckstraat in Weurt.
Rechts een opkamer. Vensters met luiken en zesruitsschuiframen. Het heeft vorkankers. Achter het woonhuis een gedeelte met hoog, pannen schilddak. Inwendig zijn er oude balklagen en een kelder met kruisgewelf. Een stal is aanwezig achter het woongedeelte onder hoog, met pannen schilddak.
Deze boerderij is een rijksmonument. In tegenstelling tot de gemeentelijke monumenten in Weurt is van rijksmonumenten in die plaats relatief weinig informatie bewaard gebleven.
datum foto: 28-09-2016
bron foto: Paul Marsman©
Een uitzonderlijk groot woonhuis
Dit pand, aan de Pastoor van der Marckstraat in Weurt, heeft zijn oorsprong begin 19e eeuw en zijn huidige vorm in 1899 gekregen.
Historie en ligging:
In de oude dorpskern van Weurt ligt op een zeer markante plaats, naast het klooster aan de hoofdstraat van het dorp deze forse dorpswoning, nog in de vorm van een T-boerderij, waaruit het huidige huis is gegroeid. In de linker zijgevel, aan de Kerkstraat gelegen, bevindt zich nog tot aan de bovendorpels van de vensters en deur van de eerste bouwlaag ouder, uit de vroege 19de eeuw daterend muurwerk, restant van een oude boerderij, die blijkens een hardstenen stichtingssteen in het portiek in de voorgevel in 1899 werd uitgebouwd tot een luxueuze forse dorpswoning, met een rijk geornamenteerde voorgevel. Het huis is opgetrokken eclectische stijl, waarbij dus verschillende elementen uit verschillende oude bouwstijlen zijn toegepast op een enigszins "boerse" wijze. Klassieke vormen uit de renaissance en barok overheersen echter. Blijkens de stichtingssteen waren de opdrachtgevers Th. Loeffen en G.J. Burgers. Loeffen was kerkmeester, ook al betrokken bij de bouw van de kerk en het klooster. G.J. Burgers behoorde tot de invloedrijke baksteenfabrikantenfamilie Burgers die hier een steenfabriek bezaten, welke ondermeer ook steen leverde voor de R.K. kerk en het klooster, dat links naast "Huize Weurt" is gelegen.
Beschrijving:
Huis in de vorm van een T-boerderij met een fors tweelaags in hoofdlijn rechthoekig voorhuis met een schilddak, gedekt met gesmoorde oud Hollandse pannen met op het voorschild in de middenas een dakkapel onder een zinken zadeldak met een flauwe helling, een getoogd dubbel draairaam en zinken wangen. Het voorhuis springt in de zuid-west hoek in waardoor de rechter zijgevel van het voorhuis smaller is dan de linker zijgevel. Het haaks op het voorhuis aansluitende achterhuis is ook rechthoekig met één bouwlaag en een zadeldak met wolfeind boven de achtergevel gedekt met gesmoorde oud Hollandse pannen. De nok van het dak van het achterhuis sluit een stuk onder de nok van het dak van het voorhuis op het achterschild aan. In de oksel tussen het voorhuis en de westgevel van het achterhuis bevindt zich verder een tweede achterhuis, dat smaller en korter is dan het eerste achterhuis en voorzien is van een schilddak. Het schilddak sluit net de nok aan op de goot van het dak van het voorhuis. Dit achterhuis staat deels ingebouwd in het andere achterhuis, met tussen beide kappen een zakgoot. Op het achterschild van dit schilddak staat een naoorlogse dakkapel met fronton en klauwstukken en op het westelijke vlak staan twee dakkapellen.
Op het oostelijke vlak van het schilddak staat een hoge schoorsteen. In het dakvlak van het grote achterhuis aan de Kerkstraat drie niet oorspronkelijke daklichten. De gootlijsten en windveren zijn vernieuwd in grove vormen. Op het dakvlak aan de Kerkstraat staat eveneens een hoge schoorsteen.
De voorgevel van het voorhuis wordt door gepleisterde pilasters in drie vakken verdeeld. Het middenvak is het breedst en telt drie vensterassen. De beide zijvakken tellen elk één vensteras. Het rechter zijvak is echter aanmerkelijk breder dan het linker zijvak. De beide hoekpilasters hebben zowel in de eerste als in de tweede bouwlaag een spiegelvlak, in de eerste bouwlaag afgesloten met een schouderboogje. De twee andere pilasters zijn geblokt uitgevoerd. De pilasters bij de afsluiting van de eerste bouwlaag een lijstkapiteel met drie knoppen en in het afsluitende fries een lijstkapiteel met een rijk uitgevoerde bladconsole met vrouwenkopje. De gevel heeft een gepleisterd plint, afgesloten met een waterlijst met ojiefprofiel. De basementen van de pilasters springen ten opzichte van de plint uit. De gevel is verder opgetrokken in baksteen in kruisverband. De tweede bouwlaag is ten opzichte van de eerste bouwlaag iets teruggeplaatst.
De gevel is verder voorzien van een drietal gepleisterde, geprofileerde waterslaglijsten, ter hoogte van de lekdorpels van de vensters onder, ter hoogte van de verdiepingsscheiding en ter hoogte van de lekdorpels van de vensters boven. Tussen de beide waterslaglijsten boven bevindt zich verder ter markering van de verdiepingsscheiding een fries met siermetselwerk en onder de vensters van de tweede bouwlaag gepleisterde vlakken met een schildknop in het centrum en aan weerszijden een spiegelvlak. De basementen van de pilasters zijn verder in dit fries gedecoreerd met terra cotta decoraties. De gevel is verder versierd met een tweetal gepleisterde speklagen, welke zich zowel in de eerste als de tweede bouwlaag ter hoogte van de wisseldorpels van de vensters bevindt. Hoewel de lekdorpels van de vensters in feite een voortzetting vormen van de waterslaglijsten, springen zij ten opzichte van deze lijst naar voren en worden ondersteund door klassiek vormgegeven consoles. Bij de vensters van de tweede bouwlaag zijn deze consoles geplaatst in het gepleisterde vak onder de vensters.
De vier vensters van de eerste bouwlaag bezitten gepleisterde geprofileerde dagkanten en hebben een enkelruits schuifraam met bovenlicht met glas-in-lood. Van deze ramen is de wisseldorpel en weldorpel geprofileerd. De vensters sluiten af met een gepleisterde geprofileerde kroonlijst. In de middenas bevindt zich een portiek, afgesloten door een segmentboog op gepleisterde geprofileerde imposten, met een rijk uitgevoerde, gepleisterde gedecoreerde sluitsteen. In de bakstenen zijgevels van het portiek bevindt zich een smal rechthoekig verdiept veld met siermetselwerk. In het linker veld bevindt zich verder de stichtingssteen, een hardstenen plaat met de tekst: "T.H. Loeffen, G.J. Burgers : 1899". In het portiek een blank houten paneeldeur met raam met gietijzeren rooster en een enkelruits bovenlicht. Voor de portiek bevindt zich een hardstenen stoepplaat met daarop twee aan de gevel bevestigde smeedijzeren hekwerken met krullenversieringen. In het portiek zelf een gekleurde tegelvloer.
Boven het portiek een balkon op klassieke terra-cotta consoles met een houten balkonhek met hoekposten met een veld met "geteld geld" motief en verder balusters. Op het portiek komen dubbele paneeldeuren uit met 2-ruits ramen en een getoogd enkelruits bovenlicht. De dagkanten en toog van deze balkondeuropening is voorzien van een geprofileerde gepleisterde omlijsting, wat ook het geval is bij de beide flankerende vensters. Deze getoogde vensters hebben 6-ruits schuiframen. De togen worden bekroond met een terra cotta gedecoreerde sluitsteen. In de hoekvelden bevindt zich een venster onder een segmentboog met terra cotta sluitsteen. Deze vensters hebben ook 6-ruits schuiframen, maar een geprofileerde omlijsting ontbreekt.
De gevel sluit af met een klassiek hoofdgestel, bestaande uit een geprofileerde architraaflijst, glad gepleisterd fries en houten geprofileerde kroonlijst met bakgoot. In het middenvak is het fries gedecoreerd met drie terra cotta guirlandes, terwijl op het fries tussen de guirlandes verder in gotische letters de naam HUIZE WEURT is geschilderd.
De linker zijgevel van het voorhuis heeft een gepleisterde plint en in het onderste gedeelte ouder muurwerk in handvorm baksteen (kruisverband) met daarboven machinale laat 19de eeuwse baksteen in kruisverband. Een gepleisterde speklaag markeert de verdiepingsscheiding.
In de eerste bouwlaag bevindt zich links een deur met bovenlicht met glas-in-lood in een opening afgesloten door een strek. De deur is naoorlogs. Voor de deur ligt als stoep een hardstenen plaat, welke een restant is van een neogotische grafzerk. De omlijsting met opschriften en hoekrozetten in neogotische zespasomlijstingen zijn nog deels zichtbaar. De zerk heeft toebehoort aan de familie Loeffen, waarvan de naam nog net leesbaar is. Een groot deel van de opschriften is door weghakken en slijtage onleesbaar geworden.
Rechts in deze gevel bevindt zich een venster onder een segmentboog met terra cotta sluitsteen (zie voorgevel) en een schuifraam met 2-ruits getoogd bovenlicht (oorspronkelijk 6-ruits schuifraam) met luiken met zandloperbeschildering.
De tweede bouwlaag heeft in de as boven het venster onder ook een segmentboogvenster met dito sluitsteen en een 6-ruits schuifraam. Opmerkelijk is het feit dat het kozijn van het venster onder aanmerkelijk zwaarder van uitvoering is dan dat van het venster boven (mogelijk behoort dit kozijn nog tot de vroeg 19de eeuwse boerderij die in 1899 tot de huidige woning werd verbouwd). De gevel sluit af met een klassiek hoofdgestel en heeft staafankers.
De rechter zijgevel van het voorhuis is smaller dan de linker zijgevel en telt slechts één vensteras met getoogde vensters met 6-ruits schuifraam. Sluitstenen van terra cotta ontbreken.
Het achterhuis heeft bakstenen zijgevels met een gepleisterd plint en een wit gepleisterde achtergevel. De linker zijgevel aan de Kerkstraat bezit drie vensters, afgesloten door strekken met schuiframen met 2-ruits bovenlichten (oorspronkelijk 6-ruits schuiframen) en luiken met zandloperbeschildering (wit en lichtblauw). Tegen de rechter zijgevel staat een afsteek, waardoor het dakvlak verder naar beneden is doorgetrokken. Deze gevel kent veel wijzigingen.
De gepleisterde achtergevel bezit een door een onregelmatige segmentboog afgesloten deeldeuropening met een moderne pui-invulling. Aan weerszijden daarvan een venster met 6-ruits schuifraam. In de topgevel bevinden zich twee getoogde vensters met stolpraampjes. Opmerkelijk is het feit dat de vensters onder en boven links van de deeldeur hoger in de gevel zijn geplaatst dan hun tegenhangers rechts van de deeldeuropening.
Erfscheidingen en dergelijke:
In het verlengde van de zijgevel aan de Kerkstraat verloopt achter een bakstenen 19de eeuwse tuinmuur met ezelsrug en een poort met bakstenen hekposten, met bakstenen lijstkapitelen met daarop de naam HUIZE WEURT. Een groot deel van de muur is opgetrokken in handvorm steen. Er zijn echter in het verleden ook reparaties uitgevoerd in machinale steen, onder andere aan de hekposten. De dubbele opgeklampte houten poort met getoogde afsluiting is niet oorspronkelijk.
In het verlengde van de voorgevel bevindt zich rechts een bakstenen muurtje dat vanaf de gevel in hoogte schuin afloopt tot aan een hoekpost met een dekplaat en bolbekroning. Dit bakstenen muurtje in kruisverband met een gepleisterd plint en rollaag daarboven heeft een rondboognis met witte tegels waartegen een klein gebakken en geglazuurd terra cotta Mariabeeld (van beeldhouwer Maris?) is geplaatst. De schuin aflopende beëindiging sluit af met pannen. Dit geheel dateert waarschijnlijk van vlak na de Tweede Wereldoorlog.
Architectuurhistorische waarde:
Huize Weurt heeft een zeer markant, rijk gedetailleerd voorhuis, dat tot de meest karakteristieke historische panden van de dorpskern van Weurt kan worden gerekend. Bij nadere beschouwing is de geschiedenis van dit pand nog duidelijk afleesbaar. Het herenhuis is gegroeid uit een T-boerderij, waarvan nog delen van het muurwerk bewaard zijn gebleven. Ook de opvallende afwijkingen in de gevelindeling wijzen op een verbouwing waarbij de oude kern zoveel mogelijk werd gehandhaafd. Het huis is een goed voorbeeld van een landelijk herenhuis, waarbij stedelijke architectuur op een enigszins boerse wijze is toegepast. Het huis bezit diverse waardevolle en zeer karakteristieke details en is nog vrij gaaf bewaard gebleven. Van belang is ook de oude erfscheiding en het beeldnisje met Heiligenbeeld.
Situeringswaarde:
Het markante huis is gelegen in het hart van de dorpskern, op de hoek van de twee belangrijkste straten van de dorpskern van Weurt en bepaald met haar opvallend vormgegeven voorhuis het beeld van de omgeving in hoge mate. Het pand behoort samen met de kerk, pastorie en het er naast gelegen klooster tot de bekendste en meest gezichtbepalende panden van de oude dorpskern en is van belang voor het zichtbaar houden van de historische dorpsstructuur.
Sociaal-economische/cultuurhistorische waarde:
Het gebouw is een typerend voorbeeld voor een plattelandsvilla, waarvan de functie op de eerste plaats dus niet agrarisch was, maar toch oogt als een agrarisch gebouw door de aanwezigheid van een bedrijfsgedeelte. In Weurt zijn hiervan meerdere voorbeelden bekend (Zonnekamp, villa Roozenburg, villa Het Kasteel). In dorpen hadden mensen die niet in de eerste plaats op het land werkten echter vaak wel een stuk grond voor eigen gebruik, waardoor hun onderkomen ook een bedrijfsgedeelte bezat voor wat vee en opslag van produkten, waardoor hun architectuur nauw aansloot bij die van boerderijen. Soms had men boeren in dienst die het land voor hen verbouwden en waren ze zelf werkzaam in de lokale industrie of dienstensector. Huize Weurt is bovendien tot stand gekomen door toedoen van invloedrijke personen uit de historie van Weurt (baksteenfabrikant Burgers en kerkmeester Loeffen), die naast het leveren van een grote bijdrage aan de sociaal-economische en culturele ontwikkeling van het dorp, ook veel vaak zeer markante gebouwen in de omgeving hebben laten bouwen of herstellen.
Dit prachtige pand is een gemeentelijk monument.
datum foto: 28-09-2016
bron foto: Paul Marsman©
Villa Roozenburg
Deze villa staat aan de Pastoor van der Marckstraat in Weurt.
Aan de rand van de oude dorpskern van Weurt ligt op een zeer markante plaats aan de zuidzijde van genoemde Pastoor van der Marckstraat, de belangrijkste straat van het dorp, deze villa, momenteel in gebruik als woonhuis.
De villa heeft de vorm van een T-boerderij en is gezien de gebruikte materialen gebouwd rond 1875. Als opdrachtgever wordt de invloedrijke familie Braam genoemd. De villa heeft kenmerken van de eclectische stijl waarbij de neoclassicistische elementen overheersen. In 1949 onderging de villa op de eerste bouwlaag van het voorhuis een verbouwing. Het plafond werd verlaagd. Als gevolg hiervan zijn de vensteropeningen in drie gevels aan de bovenzijde met een strook siermetselwerk gevuld. Ook werd het interieur aangepast. Met name de grote kamer aan de noordwest zijde kreeg een interieur in de stijl van de Delftse School met een schouw met schoorsteen in schoon metselwerk, lambrizeringen en bijbehorende originele vaste meubelstukken. De villa is in het midden van de jaren tachtig gerestaureerd door architect D. Wijma uit Velp.
Rondom de villa en met name tussen de Pastoor van de Marckstraat en het pand bevindt zich een forse tuin. De symmetrisch aangelegde tuin heeft voor het voorhuis een grindpad omgeven door gazons. Het grindpad komt uit op een rotonde met plantenborders die op hun beurt weer aansluiten op een grindpad rondom het huis. Langs de laan bevinden zich in kegelvorm geschoren coniferen en aan de straatzijde bevindt zich een rij monumentale kastanjes en een treurbeuk. Helaas ontbreekt thans aan de straat het oude smeedijzeren tuinhek met poort. Achter het huis bevinden zich iets jongere bomen, waaronder veel kastanjes. De tuin wordt verder afgesloten door hagen aan de oost-, west-, en zuidzijde.
Omschrijving:
Het woonhuis is gebouwd als een forse blokvormige villa met twee bouwlagen en een afgeplat schilddak met op de hoeken van het plat dak vier achthoekige schoorstenen, met dito roetkappen. Het dak is gedekt met gesmoorde Romaanse pannen welke niet de oorspronkelijke dakbedekking is. In de dakschilden boven de noord, oost- en westgevel bevindt zich een symmetrisch geplaatste dakkapel met een segmentboogvormig zinken dak, dito wangen en een getoogd stolpraam. De dakkapel in het voorschild heeft verder nog houten voluutvormige klauwstukken en in de toog boven het venster een barok kuifstuk.
Tegen de achtergevel van de villa staat een éénlaags achterhuis op rechthoekig grondplan met een zadeldak met een wolfeind boven de achtergevel, mastgoten en een (niet oorspronkelijke) dakbedekking bestaande uit gesmoorde opnieuw verbeterde Hollandse pannen. Het voorhuis is gedeeltelijk onderkelderd (noordwest zijde). Het gebouw heeft een grijs geschilderde, gecementeerde plint en bakstenen gevels in kruisverband afgewisseld door gepleisterde, gebroken wit geschilderde decoratieve elementen (hoekpilasters, fries van het hoofdgestel, middenrisaliet en geprofileerde vensteromlijstingen). De plint sluit af met een waterlijst, verbonden met de gepleisterde lekdorpels onder de vensteropeningen van de benedenverdieping. De vensteropeningen en deuropeningen sluiten af met licht gebogen segmentbogen. Bij het achterhuis zijn de (steens) segmentbogen gemetseld. Bij het voorhuis zijn de segmentbogen opgenomen in een geprofileerde, gepleisterde vensteromlijsting met in de top een barok kuifstuk. Op de bovenverdieping van het voorhuis is in de gevel ook een gepleisterde, grijs geschilderde waterlijst opgenomen. Ter plaatse van de venster-openingen doet de gepleisterde waterlijst tevens dienst als lekdorpel.
De vijfassige voorgevel (noordgevel) heeft een symmetrische indeling met op de gevelhoeken een gepleisterde hoekpilaster. Per bouwlaag is versiering met een rechthoekig casement aanwezig dat aan de bovenzijde is versierd met een neobarok bladdecoratie. In de middenas bevindt zich een gepleisterd risaliet met portiek en balkon en in het fries is de naam "ROOZENBURG" geschilderd op een paneel met op beide hoeken een soort spiegel- of schouderboogvormige afsluiting. In de portiek bevindt zich een fraaie bewerkte paneeldeur met een raam met gietijzeren deurrooster en een enkelruits getoogd bovenlicht met glas-in-lood. De portiek heeft een kraalprofiel met in de toog een rijk uitgevoerd kuifstuk met bladwerk. Aan beide zijden van het risaliet bevinden zich twee segmentboogvensters met geprofileerde gepleisterde omlijsting en sluitsteen met bloemdecoratie, bekroond door een soort cartouche op de toog, kozijn met kraalprofiel en T-schuifraam met glas-in-lood in het bovenlicht. De vensteropeningen zijn in 1949 verlaagd door het aanbrengen van een boogtrommel met verdiept siermetselwerk. Boven de portiek in de middenrisaliet is een balkon op rijk bewerkte consoles met krullen, bladwerk en een vrouwenhoofd aanwezig. De onderzijde van het balkon bestaat uit een paneel met kraaldelen in een ruitpatroon. De balkonvloer heeft een rijk geprofileerde houten omlijsting in de vorm van een klassiek hoofdgestel. Het balkonhek is van smeedijzer met getordeerde spijlen en gietijzeren onderdelen met krullen en bladwerk.
Op het balkon komt een dubbele naar binnen draaiende balkondeur met paneel en raam uit met een getoogd bovenlicht met glas-in-lood. Het balkondeurkozijn heeft een kraalprofiel en is geplaatst in een segmentboognis met profielomlijsting en kuifstuk. Op de verdieping aan beide zijden van het risaliet bevinden zich twee vensteropeningen van hetzelfde type als in de eerste bouwlaag.
Hier zijn de openingen echter niet verlaagd en hebben de T-schuiframen dus nog getoogde bovenlichten met glas-in-lood. De boog heeft een kuifstuk in plaats van een sluitsteen met cartouche. De gevel sluit af met een klassiek hoofdgestel, bestaande uit een geprofileerde architraaflijst, gepleisterd fries met rechthoekige panelen, afgewisseld door klassieke consoles, welke de houten, geprofileerde kroonlijst van de bakgoot ondersteunen. Het gehele hoofdgestel is ter plaatse van het risaliet en de hoekpilasters gecornist.
De zijgevels (oost- en westgevel) van het voorhuis zijn drieassig met dezelfde elementen als in de voorgevel (hoekpilasters, plint met waterlijst, waterlijst op de verdieping, gepleisterde geprofileerde vensteromlijstingen en klassiek hoofdgestel met panelen en consoles in het fries). Alle vensters hebben kuifstukken in de boog. De vensteropeningen op de begane grond en op de eerste verdieping in de middenas zijn gevuld met baksteen (blind uitgevoerd). Bij beide gevels bezit de linker as op de begane grond en op de eerste verdieping een vensteropening met T-schuifraam met een bovenlicht met glas-in-lood.
Bij de rechter ZIJGEVEL (westgevel) is de vensteropening op de begane grond voorzien van een gemetselde boogtrommel zoals ook in de voorgevel. De overige vensteropeningen zijn nog authentiek. Beide zijgevels hebben verder in de rechter as op de begane grond een in 1949 ingebroken rechthoekige tuindeuropening met gepleisterde vlakke omlijsting. In de gevelopening zijn dubbele naar buiten draaiende tuindeuren met glas-in-lood ramen en tweevoudig bovenlicht met glas-in-lood aangebracht. De bovenlichten van de deuren in de rechter zijgevel zijn getoogd. De vensteropening op de eerste verdieping in de rechter as heeft weer een T-schuifraam met getoogd bovenlicht met glas-in-lood.
De ACHTERGEVEL (zuidgevel) van het voorhuis is aan beide zijden boven het aansluitende dak van het achterhuis geheel blind uitgevoerd (met uitzondering van een kleine, rechthoekige vensteropening boven de aansluiting van het oostelijke dakvlak van het achterhuis). Hoekpilasters ontbreken en onder het hoofdgestel bevinden zich schootankers.
Het ACHTERHUIS heeft een gepleisterde plint met waterlijst en bakstenen gevels in kruisverband. In de ZIJGEVELS (oost- en westgevel) bevinden zich onder de mastgoot schootankers. In beide zijgevels bevinden zich twee vensteropeningen, afgesloten door gemetselde (steens) segmentbogen met T-schuiframen met getoogde bovenlichten met glas-in-lood aanwezig.
De garagepoortopening rechts in de ACHTERGEVEL (zuidgevel) is later ingebroken en dus niet origineel. In de as van de achtergevel bevindt zich op de begane grond een deuropening die wordt afgesloten door een gemetselde (steens) segmentboog en bevat een niet originele deur en een bovenlicht met glas-in-lood. Op de zolderverdieping is een vensteropening aanwezig die wordt afgesloten door een gemetselde (steens) segmentboog en voorzien van een stolpraam. De gemetselde lekdorpel is gecementeerd en wit geschilderd.
De indeling van het pand is nog oorspronkelijk. Ten oosten en westen van de brede gang die door het voorhuis naar het achterhuis loopt zijn de diverse vertrekken gesitueerd. In het INTERIEUR van het huis bevinden zich onder meer nog oude paneeldeuren met binnendeurkozijnen, een trappenhuis met trap, bewerkte trapelementen uit de bouwtijd. In het voorhuis bevindt zich op de begane grond in de grote kamer aan de noordwest zijde een interieur in de stijl van de Delftse School met houten lambrizeringen, een moer- en kinderbalkenplafond met sleutelstukken onder de moerbalken, een gemetselde schouw met schoorsteen en bij het interieur behorende originele vaste meubelstukken. De kelder gelegen aan de noordwest zijde onder het voorhuis heeft troggewelven en bestaat uit twee aparte ruimten.
Waardering:
- Van architectuurhistorische waarde als goed en gaaf voorbeeld van een (dorps)villa met een zeer markant, statig en rijk gedetailleerd voorhuis. Het gebouw is tevens een goed voorbeeld van een landelijk gelegen herenhuis waarbij stedelijke architectuur is gecombineerd met een gebruikelijke opzet voor een (T-)boerderij. De villa bezit diverse waardevolle en karakteristieke details (o.a. balkon met rijk bewerkte consoles). De villa bezit een interessante, afleesbare bouwgeschiedenis met duidelijke elementen van de verbouwing uit 1949. Van groot belang voor de monumentale verschijningsvorm van de villa zijn de grote bomen en de statig aangelegde tuin.
- Van stedenbouwkundige waarde door de ligging van de villa aan de rand van de historische dorpskern van Weurt aan de belangrijkste straat van het dorp. Door de monumentale vormgeving van het voorhuis wordt het beeld van de omgeving in hoge mate bepaald. De villa is één van de bekendste en meest gezichtsbepalende panden van de oude dorpskern. Daardoor is villa "ROOZENBURG" ook van belang voor de historische dorpsstructuur die zich heeft ontwikkeld langs een oude uitvalsweg naar de stad Nijmegen.
- Van cultuurhistorische waarde als een typerend voorbeeld van een (dorps)villa dat door aanwezigheid van een bedrijfsgedeelte de verschijningsvorm heeft van een grote, rijk vormgegeven (T-)boerderij maar in eerste plaats geen agrarische functie had. Villa "ROOZENBURG" werd gebouwd in opdracht van de invloedrijke familie Braam die net als o.a. de baksteenfabrikanten Burgers een grote rol speelden in het economische en sociale leven van de plaatselijke gemeenschap en de directe omgeving.
Deze villa is een rijksmonument.
datum foto: 28-09-2016
bron foto: Paul Marsman©
School met bovenmeesterswoning
Dit complex is gebouwd aan de Pastoor van der Marckstraat in Weurt.
Historie en ligging:
Dit complex werd omstreeks 1900 gebouwd als jongensschool met bovenmeesterswoning en is thans in gebruik als dubbel woonhuis. De voormalige school draagt het huisnummer 24, de voormalige bovenmeesterswoning incl.tussenlid (achterde boom) nr.26. Het gebouw is hoogstwaarschijnlijk een ontwerp van de architect C.Franssen, die ook verantwoordelijk was voor de in 1895/1896 gebouwde H. Andreaskerk in Weurt en vermoedelijk ook het klooster aan de Pastoor van der Marckstraat. In de detailleringen van deze drie gebouwen zijn overeenkomsten te bespeuren, die zouden kunnen wijzen op deze relatie. (bakstenen friezen boven de gevelvelden, topgevelafsluitingen, etc.).
Op enkele plaatsen werden naderhand vensters aangebracht, zoals in de achtergevels van het schoolgebouw en in de voorgevel, links van de risaliet. Omstreeks 1935-40 is het gebouw aan de achterzijde van het smalle tussenlid tussen woning en school uitgebreid. Waarschijnlijk werden bij deze verbouwing ook de vensters in de linker zijgevel (zuidgevel) van de woning aangebracht. Gezien de sporen in het metselwerk van de linker zijgevel van de risaliet (schoolgebouw) heeft zich hier oorspronkelijk ook een aanbouw bevonden.
Het schoolgebouw was oorspronkelijk symmetrisch van opzet en bestond aan de zijde van de Pastoor v.d.Marckstraat uit twee vleugels met een klaslokaal, gescheiden door een forse middenrisaliet met topgevel en ingangspartij.
De rechter vleugel is echter omstreeks 1950 (?) sterk ingekort en van een nieuwe topgevel voorzien, waarbij in de detaillering aansluiting is gezocht bij het bestaande werk. Voor het overige is vooral de voormalige bovenmeesterswoning in gave staat bewaard gebleven en valt het op door de rijke opzet en detaillering.
Beschrijving:
Complex bestaande uit een voormalige schoolmeesterswoning (links) en een schoolgebouw (rechts), gebouwd op een samengestelde plattegrond. De schoolmeesterswoning bezit een rechthoekige plattegrond, twee bouwlagen en een zadeldak met de nokrichting haaks op de Pastoor v.d.Marckstraat. De naar de Tuinstraat gerichte voorgevel van deze bovenmeesterswoning bezit een middenrisaliet met dakhuis, topgevel en zadeldak.
Aan de zijde van de Pastoor v.d. Marckstraat sluit op de achtergevel van deze woning een laag tweelaags tussenlid aan met lessenaarsdak. Op dit tussenlid sluit het voormalige schoolgebouw aan, dat thans nog bestaat uit een L-vormig gebouw met één hoge bouwlaag. De voorvleugel bezit een zadeldak met de nokrichting evenwijdig aan de straat. Rechts bevindt zich een sterk risalerend bouwdeel met twee bouwlagen, topgevel en zadeldak (de oorspronkelijke middenrisaliet van de voorgevel van de school). Rechts achter sluit een vleugel met één bouwlaag en een zadeldak aan. Aan de achterzijde bevindt zich een houten aanbouw met plat dak. Op het tussenlid (zie voorgevel), dat zich tot aan de achtergevel uitstrekt (niet oorspronkelijk), sluit een éénlaags uitbouw met balkon aan. Tegen dit bouwdeel bevindt zich een niet oorspronkelijke serre-uitbouw.
De daken zijn gedekt met gesmoorde kruispannen en bezitten rijk geprofileerde dakgoten en windveren. De gevels zijn gemetseld in baksteen in kruisverband en voorzien van roze verblendstenen speklagen, geprofileerde gepleisterde cordonlijsten en geprofileerde waterlijsten ter hoogte van de lekdorpels van de vensters.
De vensters bezitten rondstaafprofielen in de dagkanten. Segmentbogen en dagkanten, veelal uitgevoerd in verblendsteen, zijn voorzien van gepleisterde blokken. Op de hoeken van de bouwdelen bevinden zich bij beide bouwlagen bakstenen rondstaven met gepleisterde basementjes. De diverse topgevels bezitten naar opzij uitkragende schouders met gepleisterde blokken en geprofileerde consoles. De schuine zijden worden afgedekt door gepleisterde ezelsruggen en op de top bevinden zich overhoeks geplaatste gepleisterde pinakels.
De voorgevel van de bovenmeesterswoning (Tuinstraatzijde) is drie traveeën breed en symmetrisch van indeling. De middenrisaliet wordt bekroond door een dakhuis met topgevel. In de eerste bouwlaag bevindt zich een ingang met bakstenen rondboog en rondstaafprofilering in de dagkanten, een dubbele enkelruits paneeldeur met ijzeren roosters en boven het geprofileerde kalf een 3-ruits bovenlicht. In de traveeën aan weerszijden bevinden zich getoogde vensters met kozijnen met gedecoreerde middenstijlen en twee smalle enkelruits schuiframen met geel glas in de bovenlichten.
De eerste bouwlaag wordt van de tweede gescheiden door een geprofileerde cordonlijst en een fries in
siermetselwerk in rode baksteen en verblendsteen.
In de tweede bouwlaag bevinden zich drie vensters met segmentbogen, rondstaafprofielen in de dagkanten, boogvelden met siermetselwerk, kozijnen met gedecoreerde middenstijlen en twee enkelruits schuiframen. In het dakhuis bevindt zich een klein venster met bakstenen rondboog en een groot boogveld met siermetselwerk. Het venster bezit een 4-ruits stolpraam. Het geheel is gevat in een spaarveld met rondboog, rondstaafprofilering en dagkanten met verblendstenen tandlijsten.
De rechter zijgevel van de woning, gericht naar de Pastoor v.d.Marckstraat bezit in de eerste bouwlaag een brede getoogde vensterpartij onder een segmentboog, voorzien van een kozijn met twee tussenstijlen, een 4-ruits schuifraam in het midden en smalle enkelruits schuiframen aan weerszijden. In de tweede bouwlaag bevindt zich een zelfde venster, echter met rechtgesloten bovenzijde en onder de segmentboog een boogveld met siermetselwerk. In de top van de gevel bevindt zich een klein venster onder een rondboog met siermetselwerk in het grote boogveld. De linker zijgevel (zuidgevel) van de woning bezit in de eerste bouwlaag links een niet oorspronkelijk venster met strek, kozijn met middenstijl en twee 4-ruits draairamen met 4-ruits bovenlichten. In de tweede bouwlaag bevindt zich links een niet oorspronkelijk smal venster met 6-ruits raam met glas-in-lood. Verder wordt de gevel geleed door cordon- en waterlijsten en speklagen zoals bij de voorgevel.
Op de westelijke gevel (achtergevel) van de woning sluit een smal, sterk inspringend tussenlid aan, aan de zijde van de Pastoor v.d.Marckstraat voorzien van een lessenaarsdak met kruispannen. In de eerste bouwlaag bevindt zich een getoogde ingang met segmentboog, dubbele deur en een enkelruits bovenlicht. In de tweede bouwlaag bevindt zich een brede niet oorspronkelijke vensterpartij met bakstenen lekdorpel en enkelruits ramen, al dan niet met enkelruits bovenlichtjes. Dit venster dateert uit de tijd, dat het tussenlid naar achteren toe werd uitgebreid (ca.1935-40). Dit tussenlid sluit aan op het eigenlijke schoolgebouw, waarvan de linker zijgevel een topgevel bezit. In de voorgevel bevindt zich links een drietal middels gepleisterde geboortestenen gekoppelde vensters met verblendstenen segmentbogen, rondstaafprofielen in de dagkanten en geprofileerde bakstenen muurdammen tussen de vensters. De vensters bezitten voorts ongeprofileerde kozijnen en dubbele enkelruits draairamen met twee boven elkaar geplaatste 2-ruits bovenlichten. Rechts, in de hoek tegen het risalerende bouwdeel, bevindt zich een vierde, later aangebracht venster met eenvoudige segmentboog en een zelfde raam. De gevel sluit aan de bovenzijde af met een uitkragend bakstenen fries op een bakstenen tandlijst met profielstenen. Dit fries bevindt zich ook aan de bovenzijde van de zijgevels van het risalerende bouwdeel en aan de achtergevels van het schoolgebouw.
Het risalerende gedeelte bezit in de voorzijde de hoofdingang tot de vroegere school. Deze ingang bezit een dubbele 6-ruits deur (niet oorspronkelijk), hierboven een blind veld (oorspronkelijk bedoeld voor een opschrift) en daarboven een halfrond bovenlicht met 4-ruits raam en een bakstenen rondboog met rondstaafprofiel. Boven de ingang bevindt zich een venster in een rondboognis met bakstenen rondboog, rondstaafprofiel en een groot boogveld met fraai siermetselwerk. Het venster bezit een kozijn met middenstijl en twee enkelruits ramen. De topgevel bezit op de overhoekse pinakel een smeedijzeren bekroning.
Langs de schuine zijden van de topgevel is een gepleisterd getrapt fries aangebracht. In de gevel voorts twee rijk geornamenteerde sierankers. Voor de ingang bevindt zich een hoge bakstenen trap.
De linker zijgevel van deze risaliet vertoont onregelmatigheden in het metselwerk. Waarschijnlijk is hier een aanbouwtje weggebroken.
De rechter zijgevel van het schoolgebouw is door de inkorting van het voormalig rechter schoollokaal sterk gewijzigd. Het ingekorte deel is voorzien van een nieuwe gevel met eenvoudige top met gepleisterde ezelsrug en naar opzij uitkragende schouders. De gevel is gemetseld in halfsteens verband en in de eerste bouwlaag voorzien van vier vensters met rollagen en gepleisterde blokken ter hoogte van de onderdorpels, wisseldorpels en rollagen. De vensters bezitten overeenkomstige ramen als in de voorzijde van het schoolgebouw. In de top van de gevel bevinden zich twee kleine vensters met rollagen en 4-ruits ramen. De gevels aan weerszijden van dit risalerende bouwdeel zijn blind uitgevoerd en wat betreft het linker gedeelte gedeeltelijk gepleisterd.
De achtergevel van de achtervleugel van het schoolgebouw bezit eenzelfde detaillering als elders. In de eerste bouwlaag bevindt zich een brede vensterpartij van hetzelfde type als links in de voorgevel van het schoolgebouw. In de topgevel bevindt zich een brede vensterpartij, bestaande uit een blindvenster met daarboven een groot rondboogveld met siermetselwerk en rondstaafomlijsting. Het blindvenster wordt aan weerszijden geflankeerd door een klein venster met rollaag en rondstaven in de dagkanten. In de oostelijke gevel van deze achterbouw bevinden zich twee later ingebroken vensters met eenvoudige segmentbogen, ongeprofileerde kozijnen en veelruits ramen met 2-ruits bovenlichten. In de achtergevel van het voorste gedeelte van het schoolgebouw bevinden zich twee overeenkomstige vensters. Tegen het rechter deel van deze gevel bevindt zich een niet oorspronkelijke uitbouw (ca.1935-40) met plat dak en balkon met eenvoudig balkonhek. Dit gedeelte sluit aan op de uit dezelfde tijd daterende uitbreiding aan de achterzijde van het tussenlid. Dit gedeelte is gemetseld in baksteen in Noors verband en bezit in de eerste bouwlaag links een kozijn met strek, 6-ruits deur en een raam met bovenlicht.
Rechts van de ingang bevindt zich een venster met strek, kruiskozijn en twee 6-ruits draairamen met 4-ruits bovenlichten. In de tweede bouwlaag bevindt zich een breed venster met bakstenen lekdorpel, strek, kozijn met drie tussenstijlen, twee enkelruits draairamen en twee enkelruits ramen met kleine bovenlichten. Tegen dit bouwdeel is naderhand een eenvoudige serre-uitbouw geplaatst.
De restruimte tussen deze uitbreiding en de achtergevels van het schoolgebouw is opgevuld met een houten bouwsel met plat dak.
Tuin:
De rondom gelegen tuin wordt aan de straatzijde afgesloten door een eenvoudig smeedijzeren hekwerk met toegangshek. In de tuin diverse karakteristieke bomen.
Architectuurhistorische waarde:
De school met bovenmeesterswoning is een zeer goed en redelijk gaaf bewaard gebleven voorbeeld van scholenbouw uit de vroege 20ste eeuw, een periode waarin de vormentaal van historische bouwstijlen (gotiek, renaissance) nog een grote rol speelde. Deze zogenaamde "neostijlen" (neogotiek en neorenaissance) werden veelvuldig toegepast voor de bouw van nieuwe kerken, kloosters en
scholen. De goed vormgegeven onderdelen van dit complex met rijke detailleringen doen de hand van een goed opgeleide architect vermoeden. Deze architect is vermoedelijk de architect van de Andreaskerk, de uit Roermond afkomstige architect C. Franssen. De school is in Beuningen het enige voorbeeld van een schoolgebouw met woning in deze bouwstijl en bovendien het enige gaaf bewaarde historische schoolgebouw.
Bescherming is van belang om dit voor de gemeente unieke complex te kunnen behouden.
Situeringswaarde:
De beeldbepalende kwaliteit is van dit complex zeer hoog, vanwege de ligging vlak langs de straat op de kruising van de Pastoor van der Marckstraat en de Tuinstraat. Schuin tegenover dit complex ligt op de andere hoek van het kruispunt de eveneens als monument beschermde villa Zonnekamp, welke samen met de school met woning het historische beeld ter plaatse langs de hoofdstraat van het dorp instand houdt.
Sociaal-economische/cultuurhistorische waarde:
Het complex heeft een sociaal-economische waarde omdat het een belangrijk onderdeel vormt de ontwikkelingsgeschiedenis van het dorp. Met de bouw van de Anreaskerk, eind 19de eeuw nam de invloed van de katholieken op het openbare leven verder toe. Door toedoen van het kerkbestuur verscheen aan de Pastoor van der Marckstraat al spoedig een klooster, waarvan de zusters in het onderwijs actief waren. Een zelfstandige school zou niet lang op zich laten wachten, een politiek die de katholieke kerk in veel dorpen en stadswijken in deze omgeving heeft gevoerd. Men zorde er zo voor dat de jeugd al meteen een katholieke opvoeding kreeg en in tegenstelling tot de periode daarvoor, waarin de dorpsjeugd eeuwenlang van een behoorlijke opleiding verstoken was gebleven, een behoorlijke basisopleiding kreeg. Het schoolgebouw met schoolmeesterswoning vormt samen met het klooster en de kerk een tastbaar overblijfsel van een belangrijke periode in de ontwikkeling van het dorp Weurt.
Behoud van het complex is dus van belang om ook deze belangrijke fase uit de geschiedenis van het dorp zichtbaar te kunnen houden.
Dit schoolgebouw met bovenmeesterswoning, wat thans als dubbel woonhuis functioneert is een door de gemeente Beuningen, waartoe Weurt al ruim 200 jaar behoort, aangewezen gemeentelijk monument.
datum foto: 28-09-2016
bron foto: Paul Marsman©
Een woonhuis aan de Pastoor van der Marckstraat in Weurt.
Historie en ligging:
In opmerkelijk gave staat bewaard gebleven voorbeeld van een woonhuis uit het de periode van vlak voor de Tweede Wereldoorlog, gebouwd in de stijl van de Delftse school. Het ontwerp van dit goed gedetailleerde woonhuis is van de Nijmeegse architect H.C. van de Leur, die veelvuldig in deze stijl heeft gebouwd. Hij was ondermeer ook de ontwerper van het kerkje te Woezik. Het pand valt op door zijn markante, traditionele hoofd- en kapvorm, het verzorgde metselwerk en de detaillering van vensters en ramen. Het pand behoort tot de weinige goede en geheel gave voorbeelden van deze bouwstijl in de gemeente Beuningen. Naast het huis is ook nog oorspronkelijke tuinmuur met poortje en groenelementen bewaard gebleven. Het huis ligt aan de noordzijde van de Pastoor van de Marckstraat, de oude hoofdstraat van het dorp Weurt, waaraan diverse gemeentelijke monumenten en Rijksmonumenten zijn gelegen.
Beschrijving:
Het pand bezit een rechthoekige plattegrond, twee bouwlagen en een zadeldak met de nokrichting evenwijdig aan de voorgevel, gedekt met rode Romaanse pannen met ballonvorsten. Aan het rechthoekige blok is aan de achterzijde een rechthoekige uitbouw onder zadeldak en tegen de rechter zijgevel een rechthoekige erker onder lessenaarsdak toegevoegd. Het dak bezit eenvoudige zinken mastgoten op smeedijzeren gootbeugels en op de nokeinden forse bakstenen schoorstenen, die tevens de voortzetting vormen van de zijtopgevels. De schoorstenen worden bekroond door gebogen windkappen op gekrulde smeedijzeren steunen. Op het voorschild bevindt zich een oorspronkelijke dakkapel met lessenaarsdak met rode pannen. De dakkapel bezit voorts houten gepotdekselde wangen en in de voorzijde links een 2-ruits draairaam met horizontale roede en rechts een breder 4-ruits draairaam.
De gevels zijn gemetseld in een groot formaat geel/bruine baksteen in Noors verband. De zijtopgevels bezitten naar opzij uitkragende schouders. De langsgevels sluiten aan de bovenzijde af met een bakstenen, per laag uitkragend fries. De vensters bezitten houten lekdorpels en lateien met oortjes. De voorgevel is twee traveeën breed en bezit in de eerste bouwlaag twee brede vensters onder brede hanekammen met 2½-steens middendeel. Het linker venster heeft een kozijn met twee tussenstijlen en in het midden een 6-ruits raam, aan weerszijden geflankeerd door een 2-ruits draairaam met enkelruits bovenlicht. Het rechter venster heeft een breed 9-ruits raam met links daarnaast een 2-ruits draairaam met enkelruits bovenlicht. In de tweede bouwlaag bevinden zich twee brede "liggende" vensters onder rollagen. De vensters bezitten ongeprofileerde kozijnen met twee tussenstijlen en 4-ruits middenramen, aan weerszijden geflankeerd door een 2-ruits draairaam. De gevel bezit een drietal ijzeren sierankers.
De rechter zijgevel bevat rechts de hoofdingang in een ondiep portiek met afgeschuinde dagkanten en een segmentboog met hardstenen, ruw behakte geboorte- en sluitstenen aan de bovenzijde. In het portiek bevindt zich een getoogde opgeklampte deur met diagonaal geplaatste delen en een enkelruits licht getoogd raampje. De onderdorpel en neuten zijn uitgevoerd in terrazzo. Voor de deur een stoep in rood gebakken tegels, met een laag bakstenen tuinmuurtje met ezelsrug rechts.
Links bevindt zich een rechthoekige erkeruitbouw onder een lessenaarsdakje met rode Romaanse pannen en een zinken mastgoot op smeedijzeren gootbeugels. In de voorzijde bevindt zich een breed venster met kozijn met twee tussenstijlen en een dubbel 2-ruits draairaam, aan weerszijden geflankeerd door een 2-ruits raam. In de naar de straat gerichte zijgevel van deze uitbouw bevindt zich een getoogd venster met ½-steens segmentboog, bakstenen lekdorpel en een getoogd eenvoudig glas-in-loodraam.
In de tweede bouwlaag van deze rechter zijgevel bevindt zich in de as boven de deur een venster onder een rollaag met een kozijn met een houten latei en een dubbel 2-ruits draairaam met 2-ruits bovenlicht (uitzetraam). In de topgevel bevindt zich, iets naar links verschoven ten opzichte van de middenas een venstertje met kozijn met houten latei onder een rollaag. Het kozijntje heeft een 4-ruits draairaam. De linker zijgevel heeft in de eerste bouwlaag links een venster onder een hanekam met verhoogde sluitsteen. Het venster heeft een kozijn met een houten latei en een dubbel 2-ruits draairaam met 2-ruits bovenlicht (uitzetraam). Rechts bevindt zich een klein segmentboogvenster met getoogd ijzeren raam met glas-in-lood. In de tweede bouwlaag bevindt zich links een venster een kozijn met een houten latei en een dubbel 2-ruits draairaam met 2-ruits bovenlicht (uitzetraam). Het rechter deel is blind uitgevoerd. In de topgevel bevindt zich een venstertje met kozijn met houten latei onder een rollaag. Het kozijntje heeft een enkelruits (oorspronkelijk 4-ruits) draairaam.
De achtergevel heeft in de eerste bouwlaag links een klein venster met 4-ruits raampje, vervolgens een rechthoekige opgeklampte deur, met rechts daarnaast een klein rond venster. Midden onder in de gevel een klein rechthoekig kelderlicht met 4-ruits raampje. Op de verdieping schuin boven de deur bevindt zich een balkon op vier houten balken met afgeronde uiteinden, welke weer rusten op geprofileerde consoles. Het balkon heeft een eenvoudige ijzeren balustrade. De balkondeur heeft een 8-ruits raam en is geplaatst in een rechthoekige opening, afgesloten door een houten latei met oortjes.
Tegen het rechter deel van de achtergevel sluit een éénlaags, rechthoekige oorspronkelijke uitbouw onder zadeldak aan. Het dak is gedekt met rode Romaanse pannen met ballonvorsten en de gevels zijn ook gemetseld in geel/bruine steen van een fors formaat in Noors verband. In de linker zijgevel van deze uitbouw bevindt zich slechts een klein venster met enkelruits uitzetraam, onder een houten latei met oortjes.
De rechter zijgevel (aan de zijde van de achtertuin gelegen) heeft links een deurkozijn met opgeklampte deur met apart draaibare onder- en bovenhelft. In het midden bevindt zich een venster met 4-ruits raam en geheel rechts een opgeklampte deur. Alle drie de openingen sluiten af met een houten latei met oortjes. Tegen de achtergevel van deze uitbouw sluit een niet oorspronkelijke houten aanbouw aan (schuurtje). De topgevel met schoorsteen van de achtergevel van de uitbouw rijst boven dit schuurtje uit en heeft in de top een gemetselde schoorsteen.
Interieur:
Het huis heeft nog een gaaf bewaard gebleven interieur met o.a. balkenplafonds, tegelvloeren in gang, gemetselde schouwen met ingebouwde droogkastjes met 3-ruits raampje, paneeldeuren in kozijnen met afgeronde dekstukken en porte brisée.
Tuin:
Rond het pand bevindt zich een eenvoudige tuin, die aan de straatzijde wordt afgesloten door een nog oorspronkelijk bakstenen tuinmuurtje, gemetseld in geel/bruine baksteen in Noors verband. Aan de bovenzijde wordt het muurtje afgesloten door een bakstenen ezelsrug. Rechts bevinden zich twee hekposten met ezelsruggen en daartussen een dubbel houten hekje. De zij-afscheidingen bestaan uit lage geschoren hagen.
Architectuurhistorische waarde:
Dit pand is een zeer goed voorbeeld van traditionele architectuur op het platteland. In de jaren na vlak voor en direkt na de Tweede Wereldoorlog voerde de traditionele architectuur, bekend onder de stijlnamen Delftse School en Bossche School, de boventoon bij uitbreidings- en wederopbouwplannen. De woningbouw van deze stromingen is zeer verzorgd van detaillering. Een sobere traditionele opzet (rechthoekig blok met zadeldak) gaat gepaard met een traditionele vormen zoals de veel-ruits ramen, getoogde deuropening en hanekammen boven vensters. In de gemeente Beuningen treffen we weinig zuivere voorbeelden van deze stijl aan. Dit pand, ontworpen door de in deze stijl zeer bedreven zijnde architect H.C. van de Leur is derhalve een goed en gaaf bewaard zeldzaam voorbeeld van deze stijl in de gemeente.
Situeringswaarde:
Het pand is gelegen aan de Pastoor v.d. Marckstraat, één van de belangrijke hoofdstraten in de dorpskern, waaraan diverse monumenten zijn gelegen, die tezamen zorg dragen voor het behoud van het historische dorpsbeeld ter plaatse. Dit pand staat schuin tegenover het ook als monument beschermde klooster en speelt in dit overwegend nog fraaie historische straatbeeld mede een belangrijke rol. Met de bebouwing aan deze straat en de hier haaks op gelegen Kerkstraat moet, indien men het historische beeld van Weurt wil behouden met zorg worden omgegaan. Kwalitatieve oude architectuur aan deze assen moet men dan ook zonder meer beschermen, omdat zij de dragers zijn van de aanwezige beeld- en belevingswaarde.
Dit woonhuis is aangewezen als gemeentelijk monument.
datum foto: 28-09-2016
bron foto: Paul Marsman©
Een woonhuis met bedrijfsruimte en koetshuisgedeelte, huis Zonnekamp genaamd, aan de Pastoor van der Marckstraat in Weurt.
Historie en ligging:
In de oude dorpskern van Weurt ligt op een zeer markante plaats, schuin tegenover de oude school met bovenmeesterswoning aan de hoofdstraat van het dorp deze forse dorpswoning, nog in de vorm van een T-boerderij. Het huis is blijkens een stichtingssteen gebouwd in 1876. Villa's en grotere dorpswoningen werden in de 19e- en vroege 20ste eeuw nog vaak gebouwd in de vorm van een T-boerderij. Het huis Zonnekamp is opgetrokken in eclectische stijl (neogotische motieven vermengd met neoclassicistische elementen), waarin de neoclassicistische elementen overheersen.
Dit huis ligt aan de noordzijde van de Pastoor van de Marckstraat op de hoek met de Dijkstraat. Rond het huis ligt een tuin met smeedijzeren tuinhek met links en rechts voor het huis een monumentale boom (links een esdoorn, rechts een linde), waartussen de statige voorgevel van het huis oprijst.
Beschrijving:
Het huis is opgetrokken in de vorm van een T-boerderij met een rechthoekig voorhuis met een opbouw bestaande uit één hoge bouwlaag en een zolderverdieping, met een middenrisaliet met topgevel voor. Het voorhuis heeft een schilddak met onder geknikte dakvlakken, gedekt met (niet oorspronkelijke) gesmoorde opnieuw verbeterde Hollandse pannen. Een goot ontbreekt. Het dak heeft wel een geschulpte daklijst met op de hoeken druipers. In oorsprong bezat het pand een dekking van oud Hollandse pannen. De topgevel van de risaliet heeft als afdekking een zadeldakje met geschulpte windveren. Op het voorhuis sluit haaks een éénlaags rechthoekig achterhuis aan met boven de achtergevel een steile topgevel. Het achterhuis sluit af met een steil zadeldak, eveneens met een vernieuwde dekking (als het voorhuis) en vernieuwde windveren achter. Dit dak heeft boven de zijgevels een mastgoot met daarachter een geschulpte daklijst.
Het huis heeft een grijs geschilderd gepleisterd plint en bakstenen gevels in kruisverband afgewisseld door gepleisterde, wit geschilderde onderdelen (hoekpilasters, band onder gootlijst, middenrisaliet en achtergevel van het voorhuis, hoekpilasters en strook langs topgevelbeëindiging van achterhuis). De vensters en deuren sluiten af met licht gebogen segmentbogen. De vensters onder hebben gepleisterde lekdorpels. In de zolderverdieping van het voorhuis is in de gevel een gepleisterde waterlijst opgenomen, welke ter plaatse van de zoldervensters tevens dienst doet als lekdorpel.
De vijfassige voorgevel heeft een symmetrische indeling met op de gevelhoeken een gepleisterde hoekpilaster, versierd met casementen welke onder en boven afsluiten met neogotische tweepas met toten en in de middenas een gepleisterde risaliet met portiek, balkon en topgevel. In het portiek een fraaie dubbele paneeldeur met ramen met gietijzeren deurroosters en een enkelruits bovenlicht. Ter weerszijden van de risaliet twee segmentboogvensters met T-schuiframen met getoogde bovendorpels. De luiken van de vensters zijn verdwenen. Boven het portiek in de middenrisaliet een balkon op korbeelstellen met een smeedijzeren balkonhek. Op het balkon komt een getoogde balkondeur met raam uit. De balkondeuropening is geplaatst in een ondiepe nis die boven kepervormig afsluit met in het veld boven de balkondeur, onder de keper in reliëf de naam "Zonnekamp". De zolderverdieping heeft verder ter weerszijden van de risaliet twee zoldervensters onder segmentbogen met kozijnen met een ojiefprofiel en getoogde enkelruits raampjes.
De zijgevels van het voorhuis zijn twee-assig.
De linker zijgevel heeft onder rechts dubbele tuindeuren met per deurvleugel een paneel en 2-ruits raam en een getoogd 2-ruits bovenlicht met geel kathedraalglas en links weer een segmentboogvenster met T-schuifraam (met kathedraalglas in bovenlicht). In de zolderverdieping verder twee getoogde vensters met getoogde stolpramen.
De rechter zijgevel van het voorhuis heeft rechts onder een later (begin 20ste eeuw) ingebroken grote tuindeuropening onder een gepleisterde latei met dubbele tuindeuren met paneel onder, en daarboven een raam met middenstijl en 8-ruits bovendeel met geel kathedraalglas. Links bevindt zich weer een segmentboogvenster met T-schuifraam. In de zolderverdieping zijn beide getoogde zoldervensteropening blind uitgevoerd. Links naast de rechter opening bevindt zich een (later ingebroken?) getoogd zoldervenster met stolpraam.
De achtergevel van het voorhuis is aan beide zijden van het achterhuis gepleisterd en blind uitgevoerd. De achtergevel van het achterhuis (koetshuis- en bedrijfsgedeelte) was in oorsprong symmetrisch opgezet. Onder werden drie grote bedrijfsdeuropeningen, afgesloten door een segmentboog met hardstenen sluitsteen aangebracht, waarvan er één (de linker), vanwege het feit dat men maar twee deuropeningen nodig had, meteen werd dichtgemetseld als een grote nis. In een later stadium is ook de rechter opening voor een groot deel dichtgemetseld en bracht men hierin een kleine rechthoekige deuropening onder met een paneeldeur met 4-ruits raam.
Ook in de blinde doorgang links werd later weer een deuropening gebroken met een eenvoudige deur. De middelste opening (met het jaartal 1876 op de sluitsteen van de segmentboog) heeft nog de dubbele opgeklampte bedrijfsdeuren, met in de rechter deurvleugel een klinket. De beide stalvensters ter weerszijden van de bedrijfsdeuropening (een getoogd venster met gietijzeren stalraampje met vanuit het centrum uitstralende korenaren links en rechthoekig venstertje met gepleisterde dagkanten rechts) zijn ook in een later stadium ingebroken.
De topgevel heeft nog wel de oorspronkelijke indeling en detaillering met onder een getoogd hooiluik, aan weerszijden geflankeerd door een oculusvenster met ijzeren raam met roeden in de vorm een zespastracering en in de top weer een oculusvenster met ijzeren raam met zespastracering met daarboven zes duifgaten. In de achtergevel een zestal staafankers.
De linker zijgevel van het achterhuis heeft rechts een deuropening met een paneeldeur met gietijzeren deurrooster en een getoogd bovenlicht en links daarnaast een venster met T-schuifraam met getoogd bovenlicht. Beide bovenlichten hebben kathedraalglas. Geheel links bevindt zich een klein segmentboogvenster met getoogd raam met middenstijl.
De rechter zijgevel heeft links een venster met T-schuifraam met getoogd bovenlicht en opgeklampte luiken. Rechts bevinden zich nog de sporen van een dichtgezet getoogd stalvenster.
Architectuurhistorische waarde:
Het huis Zonnekamp heeft een zeer markant, statig en rijk gedetailleerd voorhuis, dat tot de meest karakteristieke historische panden van de dorpskern van Weurt kan worden gerekend. Het huis is een goed voorbeeld van een landelijk herenhuis, waarbij stedelijke architectuur op een enigszins boerse wijze is toegepast. Het huis bezit diverse waardevolle en zeer karakteristieke details en is nog vrij gaaf bewaard gebleven. Van belang voor het totaalbeeld zijn ook de grote bomen in de tuin en het tuinhek.
Situeringswaarde:
Het markante huis is gelegen in het hart van de dorpskern, op de hoek aan de belangrijkste straat van de dorpskern van Weurt en bepaald met haar opvallend vormgegeven voorhuis het beeld van de omgeving in hoge mate. Het pand behoort samen met de kerk, pastorie, klooster en enige andere villa's tot de bekendste en meest gezichtbepalende panden van de oude dorpskern en is van belang voor het zichtbaar houden van de historische dorpsstructuur.
Sociaal-economische/cultuurhistorische waarde:
Het gebouw is een zeer goed voorbeeld voor een plattelandsvilla, met het uiterlijk van een agrarisch gebouw (T-boerderijvorm) door de aanwezigheid van een bedrijfsgedeelte, waarvan de functie echter op de eerste plaats dus niet agrarisch was. Daarnaast speelde ook de traditie van het platteland een belangrijke rol bij de keuze voor deze opzet en werd het bedrijfsgedeelte vaak ook gebruikt als koetshuis met opslagruimte, zoals waarschijnlijk bij de Zonnekamp het geval is geweest.
De overkoepelende gemeente Beuningen, waartoe Weurt behoort, heeft dit woonhuis met aanbouwen en hekwerk als gemeentelijk monument aangewezen.
datum foto:28-09-2016
bron foto: Paul Marsman©