Op deze pagina staan de objecten in/aan Lankforst in Nijmegen Dukenburg:
Klik op het item wat u wilt zien voor directe toegang of scroll door alle artikelen van deze straat. Via het balletje met pijl rechts onderaan komt u hier weer terug (browsers in Windows).
Klik hier om terug te gaan naar de pagina Nijmegen Dukenburg.
Lankforst
| Lankforst Wijk van Nijmegen |
|
 |
|
| Gemeente | Nijmegen |
| Stadsdeel | Dukenburg |
| Coördinaten | 51°48'51,048"NB, 5°48'27,533"OL |
| Oppervlakte | 50 ha |
| Inwoners | 2112 |
| Overig | |
| Postcode(s) | 6538 |
Lankforst is een wijk in stadsdeel Dukenburg in het zuidwesten van Nijmegen. Aan de noordkant van Lankforst vormt de Nieuwe Dukenburgseweg de grens met de wijk Zwanenveld; het Maas-Waalkanaal vormt de oostgrens; in het zuiden vormt de Wollewei de grens met de wijk Malvert; aan de westkant wordt Lankforst begrensd door de Van Apelterenweg en het Steve Bikoplein.
Geschiedenis
Op de plaats waar nu de hoogbouwflats van de Valckenaer staan, is rond 1365 het voormalige kasteel Duckenburg gebouwd, mogelijk genoemd naar een oud geslacht Van den Duyckenborch. Een van de eerste eigenaars was Johan van Apelteren; zijn dochter trouwde met Johan van Boetberg. Een paar honderd jaar later kwam de Duckenburg in bezit van het geslacht Valckenaer. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog werd het kasteel door de Spanjaarden in brand gestoken. Bij de reparatie verloor het kasteel zijn defensieve uiterlijk. In 1688 werd de Duckenburg gekocht door Willem van Schuylenburg. Hij wilde het landgoed in Franse stijl herinrichten en liet een statige oprijlaan, een Grand Canal en een Orangerie aanleggen. De kasteelheer ging tijdelijk in de Orangerie wonen en liet het kasteel slopen, maar de beoogde nieuwbouw kwam niet tot stand. De laatste bewoner van de Duckenburg was Jonkheer Rutgers van Rozenburg. Huize Duckenburg kreeg ten slotte een horeca-bestemming. Het staat nu op de gemeentelijke monumentenlijst. Wat van het ooit zo trotse landgoed nog restte, verdween in de jaren 1965-1970 onder asfaltwegen, huizen en flats. Het Grand Canal verloor zijn oorspronkelijke vorm en betekenis als zichtas in het landschap. In Lankforst bleven naast de Orangerie het Uilenbosje en enkele lanen gespaard.
Lankforst nu
Lankforst behoorde tot de wijken die het eerst werden voltooid. De bebouwing vond vooral plaats in de oostelijke helft van de wijk, terwijl in de westelijke helft het groene karakter van de wijk de overhand hield. De scheidslijn tussen beide delen werd gevormd door de 60ste straat, een wat saaie naam voor een fraaie laan van het voormalige landgoed. In een hoog tempo kwamen ruim 1000 voornamelijk huurwoningen tot stand, voor een groot gedeelte laagbouw, maar ook maisonnettes, middelhoge flats en hoogbouw.
Bij de aanleg van het stadsdeel Dukenburg was besloten om alleen de wijken een echte naam te geven; de straten kregen een nummer. Alleen enkele doorgaande wegen kregen namen, die alle aan de roemruchte geschiedenis van Dukenburg herinnerden. Bewoners hebben het initiatief genomen voor meer echte namen. Zo kreeg het groene gebied op de grens van Malvert en Lankforst in 1997 de naam ‘Wollewei’, naar het gelijknamige schilderij uit Erik of het klein Insectenboek van Godfried Bomans. In 2005 kregen het Uilenbosje en enige oude paden officiële namen.
Lankforst is de kleinste wijk van Dukenburg. Deze rustige woonwijk heeft weinig eigen voorzieningen en is aangewezen op de voorzieningen in de aangrenzende wijken Malvert, Meijhorst en Zwanenveld. In Lankforst staat een van de twee openbare basisscholen van Dukenburg, de Nutsschool Lankforst.
Dit is een oorspronkelijk tot landhuis verbouwde orangerie van het landgoed Dukenburg, wat daar vanaf de 14e eeuw heeft gestaan. Tegenwoordig is het de wijk/straat Lankforst. Dit landgoed is de naamgever van de hele gelijknamige nieuwbouwwijk. Nieuwbouw is een betrekkelijk begrip, want in de Dukenburg is al 50 jaar geleden, een halve eeuw dus, begonnen met bouwen in de Aldenhof. Lang vervlogen namen waren Duckenbourg, Duckenburg, Doeckenborgh en Dukkenburg.
Het 14e-eeuwse kasteel Dukenburg (Duckenburg) is in de 17e eeuw gesloopt voor nieuwbouw. Die "nieuwbouw" is er ecter nooit gekomen. Er heeft eenmaal een geslacht bestaan dat zijn naam aan het kasteel ontleende. Zo blijkt uit historische geschriften dat in 1379 de Nijmeegse ridder Lambert Zebars gehuwd was met vrouwe Johanna van den Duckenborch. Na 1405 is het kasteel in bezit geweest van Johan van Boedtbergen. In 1473 slaat Karel de Stoute zijn kamp op “à Duickemborch lez Nimègue”. Later gaat het kasteel over naar verschillende families zoals Valckenaer, Schuylenburg, Rutgers en Rosenburg.
De kasteelheer Willem van Schuylenburg verbouwde het koetshuis, ook orangerie, tot tijdelijk woonhuis. De rechtervleugel van deze orangerie bestaat nog steeds (zie foto), evenals het in de 17e eeuw gegraven grand canal (niet zichtbaar), al is dit door een weg en een flat in tweeën gedeeld.
De Orangerie is een geheel gepleisterd blokvormig pand met pannen schilddaken. Het pand bevat het rechtergedeelte van de oorspronkelijk symmetrisch rond een polygonale toren opgetrokken orangerie, waar na afbraak van toren en linkervleugel een breder achterhuis tegenaan gebouwd is, waardoor het geheel een blokvorm kreeg. Het voorste deel heeft twee bouwlagen en vijf assen. In de met een lijst afgedekte, iets naar voren verspringende onderetage zijn vrijwel vierkante ramen aangebracht (een ervan in een deur veranderd). Op de verdieping hoge vensters met openslaande ramen met zes ruiten en een gedeeld bovenlicht. Op de hoeken pilasters bestaande uit blokken. Vlakke kroonlijst. Het achterhuis is opgezet als het voorhuis, alleen hebben de hoekpilasters hier voegen in plaats van blokken.
Bouwtijd: voorste gedeelte circa 1730; uitbreiding derde kwart 19e eeuw.
Monumentaal pand van fraaie verhoudingen. Van belang als enige restant van de achttiende-eeuwse buitens rond de stad uit de tijd dat het Maas Waalkanaal nog niet bestond. Door de situering is nog iets van de sfeer van het buiten bewaard gebleven.
Het heeft de laatste decennia dienst gedaan als restaurant. Op de foto is te zien dat het leeg staat. De planning is dat er wederom een restaurant in komt, wat ook is gebeurd.
De Orangerie is een door de gemeente Nijmegen aangewezen gemeentelijk monument.
datum foto: 28-02-2016
bron foto: Paul Marsman©
