Binnenkort op
logo banner NG smal in hoogte:  
 - Mogelijkheid aan deze website te doneren
 - Veel moois in Ubbergen en Beek 
 - Het ontstaan van de Broerdijk   
 - Kerken in Lindenholt

Molenstraat

logo NG dubbel rood 2 non boldOp deze pagina staan de objecten in/aan de Molenstraat in het Centrum:   

Klik op het item wat u wilt zien voor directe toegang of scroll door alle artikelen van deze straat. Via het balletje met pijl rechts onderaan komt u hier weer terug (browsers in Windows).   

Klik hier om terug te gaan naar de pagina Nijmegen Centrum / Benedenstad  


        

    

    

      
   




logo NG dubbel rood 2 non bold

         
De Molenstraat

Te vinden in het centrum van Nijmegen.

DSC 1478 3 edited ShiftN naamVanaf de tweede helft van de dertiende eeuw was de Molenstraat de uitvalsweg vanaf de Wiemelpoort richting het zuiden en lag in deze tijd nog buiten de stadsomwalling, maar raakte al wel bebouwd. Tot circa 1436 lag de Molenstraat buiten de stadswallen. In de vijftiende eeuw raakte de Molenstraat meer structureler en meer aaneengesloten bebouwd en is de verkaveling tot stand gekomen. Door uitbreiding werden de wallen verlegd. Omstreeks 1470 kwam de Voorstad, waar de Molenstraat bij hoorde, binnen de stadsommuring te liggen. Op de stadsplattegrond van Feltman uit 1669 is aan de westzijde al aaneengesloten bebouwing te zien. 

De naam verwijst naar de vele molens in de buurt.

Tot 1874, toen de vesting was opgeheven en de stadsmuren gesloopt werden, had de straat een woonfunctie. Hierna kwam de nadruk op winkels te liggen. Thans heeft de Molenstraat heeft zowel een winkel- als een horecafunctie. 

De Molenstraat loopt van de Bisschop Hamerstraat tot de Broerstraat. Bij het bombardement op Nijmegen op 22 februari 1944 werd alleen de noordzijde beschadigd waaronder de voorgevel van de Molenstraatkerk. 

DSC 1481 4 edited ShiftN naamAan die zijde werd in 1972 de Passage Molenpoort gebouwd. Daarvoor moest het historische gebouw van het "Oud Burger Gasthuis" wijken. Daar was na de verhuizing van dat bejaatdentehuis voor Nijmegenaren naar de Professor Cornelissenstraat, het hoofdbureau van politie gevestigd. Voor de politie werd nieuwbouw gerealiseerd aan het Mariënburg. 

De zuidzijde heeft boven de winkels op de begane grond nog veel historische gevels. 

Sinds de jaren '90 ligt de nadruk van de noordzijde op horeca en is de Molenstraat ook een belangrijke uitgaansstraat geworden, waar onder meer sinds 1996 een grote Drie Gezusters gevestigd is. 

In 1902 werd een kort gedeelte van de Molenstraat, tussen het Keizer Karelplein en de kruising In de Betouwstraat - Van Welderenstraat vernoemd naar de missionaris-martelaar bisschop Ferdinand Hamer wiens geboortehuis daar stond. Een klein gedeelte tussen de Ziekerstraat en de Pauwelstraat, de Korte Molenstraat, is met de wederopbouw hernoemd in en samengevoegd met de Broerstraat. 

De inham waar nu veel terrassen zijn en die informeel Molenplein genoemd wordt (zie tweede foto hierboven), stond eerst bekend als Aan den Poel. Daar heeft in de vorige eeuw vele decennia lang een taxibedrijf gezeten. De panden aan dit deel van de noordzijde zijn nagenoeg allemaal rijks- of gemeentelijke monumenten.  

Het overgrote deel van de Molenstraat behoort tot de voor gemotoriseerd verkeer afgesloten winkelzone in het stadscentrum. 

datum foto's: 20-05-2016
bron foto's: Paul Marsman©    



 

      
   




logo NG dubbel rood 2 non bold

   
   
   
Café De Tempelier

Beschreven wordt hierna dit café en twee bovenwoningen (thans kamerverhuur) aan de Molenstraat.  

DSC 1482 3 ShiftN edited naam In 1902 is dit hoekpand gebouwd voor de heer M. Wijers naar een ontwerp in overgangsarchitectuur van architect P.G. Buskens. In het pand zijn naast elkaar stijlkenmerken toegepast van de neorenaissance, de Art Nouveau en het Berlagianisme. Tevens is gebruik gemaakt van nieuwe materialen. De vlakke gevels komen bij elkaar in een afgeschuinde en naar boven taps toelopende hoek. Het architectenbureau van architect Buskens was gevestigd in dit pand totdat hij in 1915 naar Rotterdam vertrok.

Het object bevindt zich op de grens van het oude stadscentrum en de 19de eeuwse uitleg, en is gesitueerd op het geknikte uiteinde van de aaneengesloten zuidelijke gevelwand van de Molenstraat. De pleinachtige verbreding van de Molenstraat die door deze knik in de straatwand is ontstaan, wordt visueel afgesloten door onderhavig hoekpand.    

Het betreft een hoekpand van vier bouwlagen op een nagenoeg rechthoekig grondplan. Een korte en een lange straatgevel komen samen in een afgeschuinde en architectonisch sterk benadrukte hoek. De kapconstructie gaat gedeeltelijk schuil achter topgevels en decoratieve balustrades. Aan de lange zijde van het pand is een met shingles gedekt dakschild zichtbaar dat afwatert via een bakgoot op bewerkte klossen. In het dakschild zijn drie houten dakkapellen aangebracht, elk bestaande uit een meerruits draairaam, een gesneden kozijn en een lessenaardakje. De onregelmatig ingedeelde gevels zijn opgetrokken in rode strengperssteen en gemetseld in kruisverband. De horizontale geleding van de gevels bestaat uit een hardstenen plint, speklagen van wit stucwerk in de eerste bouwlaag en banden van geglazuurde groene baksteen halverwege de tweede en derde bouwlaag. De groene banden van de tweede en derde bouwlaag zijn op drie plaatsen met elkaar verbonden door een smalle verticale strook met tegels in de kleuren rood, oranje, groen, geel en blauw. De plint, de hardstenen vensterdorpels in de eerste bouwlaag, alsmede de wit geschilderde lateien, geboorte-, sluit- en kraagstenen zijn op enkele plaatsen voorzien van ornamenten en motieven in Art Nouveau-stijl.

In het café zijn nauwelijks oorspronkelijke elementen bewaard gebleven. De voormalige woonkamer van de eerste uitbater is bij het café getrokken: het verhoogde gedeelte achterin. De interieurs van de bovenwoningen zijn sober uitgevoerd en op onderdelen gewijzigd. De ruimtelijke indeling is nagenoeg intact.

Dit horecapand is, inclusief het links naastgelegen gebouw in dezelfde kleur een rijksmonument.

datum foto: 20-05-2016
bron foto: Paul Marsman©   


      
   




logo NG dubbel rood 2 non bold

      
Hoekcomplex   

Aan de Molenstraat op de hoek met de Van Welderenstraat staat dit als één geheel ontworpen hoekcomplex van drie bouwlagen, van gebogen vorm,met 14 assen. 

DSC 1649 3 edited ShiftN naamOorspronkelijk als schoon metselwerk behandelde gevels, waarvan alleen het meest linkse nog in oorspronkelijke toestand is. Alle andere kort na de eeuwwisseling gestuct. Platte daken met pannengedektedakschilden aan de straatzijden (aan Van Welderenstraat vervangen door rubberoid). Op de hoek een grote rechthoekige dakkapel, aan Molenstraat twee halfronde kappellen met rond venstertje. Een dergelijke kapel aan de Van Welderenstraat vervangen (na 1900) door brede kapel met drie ramen. T-vormige vensters met licht gewelfde bovendorpels; kleine balkons op de etages van de straathoek verwijderd en tot ramen gewijzigd. Etages door smalle lijst gescheiden, gevels door risalieten en verdiepte vakken gebroken, voortgezet in degeprofileerde goten. Vlakke gootlijst waarvan alleen die van Molenstraat 103 nog met versiering van verhoogde velden.

Bouwtijd: ca. 1918-1919
Ontwerp: Oscar Leeuw  

Door verbouwing aangetast doch in de hoofdvormen goed bewaarde karakteristieke hoekoplossing, van groot belang als inleidingsmotief van de Molenstraatsbebouwing en als pendant van de tegenoverliggende, gelijkvormige straathoek.

Deze panden vormen als geheel één door de gemeente aangewezen gemeentelijk monument.

datum foto: 19-07-2016 (tijdens de Zomerfeesten rondom de 4daagse) 
bron foto: Paul Marsman©   
   


      
    




logo NG dubbel rood 2 non bold

   
   
Hoekwinkel met bovenwoning

Die is te vinden op de hoek van de Molenstraat met de "In de Betouwstraat." 

DSC 1477 3 edited ShiftN naamOorspronkelijk als woonhuis gebouwd in drie bouwlagen, waarvan de beneden etage ingrijpend is verbouwd. Brede gebogen gevel met zeven ongelijke assen, gegroepeerd in een linkerhelft van vijf assen met een gestucte, geblokte middenrisaliet en twee door pilasters omlijste, gekromde gevelvlakken rechts.

Eenvoudige rechthoekige vensters, uitgespaard in de onversierde baksteengevel. Pilasters met cannelures en een diamantkop tussen de etages. Kroonlijst met vakkenindeling, onderbroken door kapiteelachtige uitspringingen boven de pilasters. Het dak is ingrijpend gewijzigd en was oorspronkelijk een pannengedekt schilddak.

Bouwjaar: 1880-1882.
Architect: H. Jansen.

Door verbouwing ernstig verminkt doch nog zeer karakteristiek pand waarvan de bovenbouw van groot belang is als inleidingmotief voor de Molenstraat en als pendant van een tegenoverliggend hoekpand met dezelfde rooilijn. Ook van belang als overgang naar de huizenrij van de "In de Betouwstraat."

Momenteel zit er een eetgelegenheid in.

Dit hoekpand is een door de gemeente Nijmegen aangewezen gemeentelijk monument. De twee belendende panden rechts zijn beschermd bouwhistorisch stadsgezicht.   

datum foto: 20-05-2016
bron foto: Paul Marsman©   


 

           
   




logo NG dubbel rood 2 non bold

De Molenstraatkerk

Deze kerk heet eigenlijk Petrus Canisiuskerk en is het kerkgebouw van de rooms-katholieke Petrus Canisiusparochie aan de Molenstraat in het centrum.

DSC 0541 3 edited ShiftN naamGeschiedenis:
Deze kerk bevindt zich op de plaats waar in de 14e eeuw een regulierenklooster werd gevestigd. Vanaf de Tachtigjarige Oorlog en de daaropvolgende eeuwen had de kerk te maken met verwoestingen en leegstand, en functioneerde hij als kerk van de Waalse en lutherse gemeente. De kerk werd in 1818 weer door de katholieken in gebruik genomen; hij werd toegewezen aan de jezuïeten. Hij droeg van 1821 tot 1925 de naam Ignatiuskerk, naar de stichter van deze orde. Omdat de kerk te klein werd en in slechte staat verkeerde, werd hij vervangen door een groot neogotisch gebouw (1894-1896) met pastorie van de hand van architect Nicolaas Molenaar sr.. Het nieuwe gebouw werd in 1898 geconsacreerd. De kerk kreeg zijn huidige naam in 1925, het jaar waarin de Nijmegenaar Petrus Canisius heilig werd verklaard.

Tijdens het bombardement van Nijmegen op 22 februari 1944 werd een groot deel van het kerkgebouw verwoest; alleen van het priesterkoor en het transept bleef nog een gedeelte overeind. Tussen 1958 en 1960 werd een nieuw kerkgebouw van de architecten J. Coumans, W. van Dael en A. Siebers uit Breda gebouwd en verbonden met het oude transept en koor.

Architectuur en inventaris:
De Molenstraatkerk bestaat uit de neogotische oudbouw (koor en transept) verbonden met een naoorlogse traditionalistische nieuwbouw in de vorm van een zaalkerk. Het dak van het schip wordt gedragen door een betonconstructie in de vorm van een kopbalkgebint met overstek. De kerk heeft aan de voorzijde, aan de Molenstraat, een modernistische zuilengalerij, die enkele meters voor de gevel geplaatst is. Tussen de zuilen hangt een bronzen Christusmonogram van Jan Vaes met een doorsnede van 2,5 meter. 

Nijmegen Molenstraatkerk Relieken CanisiusIn de voet van de hoge klokkentoren, die bij de naoorlogse restauratie werd gebouwd, aan de linkerzijde van de hoofdingang, bevindt zich een kapel, waar het beeldje van Onze Lieve Vrouw van Nijmegen wordt vereerd. Dit kleine zwarte Mariabeeldje werd in 1836 aan de Ignatiuskerk geschonken door Antonius van Veersen om het ter verering uit te stallen. Verder bevindt zich in deze kapel een stenen beeld van Petrus Canisius door Gerard Bruning.

In een vitrine onder het volksaltaar bevinden zich relieken van Petrus Canisius, waaronder zijn schoenen (zie 2e foto hiernaast). 

Het orgel van de kerk is afkomstig uit de gesloopte Verrijzeniskerk in Grootstal. De kruisweg in de Molenstraatkerk is gemaakt door de Nijmeegse kunstenaar Wim van Woerkom; hij ontwierp ook enkele glas-in-betonramen in de kerk.

De Petrus Canisiuskerk geniet gemeentelijke monumentenbescherming van de gemeente Nijmegen.

datum foto: 26-02-2016 
bron foto: Paul Marsman© 
datum foto relieken: onbekend 
bron foto relieken: onbekend 

 Klik hier voor: "kerkelijke objecten, herdenkingsmonumenten en kerkhoven   


            
   




logo NG dubbel rood 2 non bold

   
     
Restaurant met woonetages

Aan de Molenstraat op de hoek met de tweede Walstraat is dit restaurant met woonetages te vinden. 

DSC 1483 3 edited naam ShiftNAls hotel-restaurant gebouwd complex met groot blokvormig hoofdgedeelte op de straathoek, verbonden met terugwijkende delen die zaalruimten bevatten.Het hoofdgedeelte bevat drie bouwlagen; op de begane grond een cafe met gewijzigde puien. Daarboven bakstenen deel met plat dak waaraan aan de straatzijden overkragende smalle dakschilden. De hoek ontwikkelt zich in de etages aanvankelijk alleen door plaatsing van de ramen naar boven toe tot een toren, met boogfries, hoektorentjes en hoge spitsbekroning. De etages zijn door een smalle band gescheiden. Beide bevatten aan de Molenstraat-zijde vijf assen; aan de Walstraat zes assen waarvan een blind. Op de eerste etage ramen met rechte natuurstenen bovendorpel; op de tweede etage halfcirkelvormige ramen. In de strekken natuurstenen sluitstenen. In de gevels verschillende tegeltableaus met opschriften (gedeeltelijk afgedekt). 

Bouwjaar: 1899. 
Architect: Derk Semmelink

Voorbeeld van functionele architectuur van rond de eeuwwisseling, van goede ordonnantie. Karakteristiek gelegen met name in samenhang met het naastgelegen pand, links.

Vroeger was hier hotel cafe "De Bonte Os" in gevestigd. In 1936 heeft koningin Wilhelmina hier nog gelogeerd, vanwege de opening van de Waalbrug. In WOII was het de heimelijke ontmoetingsplaats van verzetstrijders.

Het geheel is een door de gemeente aangewezen gemeentelijk monument.

datum foto: 20-05-2016
bron foto: Paul Marsman©   

Vanwege de Coronacrisis heeft dit reataurant haar deuren gesloten.   


         
   




logo NG dubbel rood 2 non bold

Winkel met bovenwoning

Aan de Molenstraat bevindt zich dit pand.. Een breed bakstenen pand in drie bouwlagen en drie-assig.

DSC 1479 3 ShiftN edited naam Beneden heeft het een geheel gewijzigde winkelpui. Daarboven is een drie-assige opbouw gevat in een structuur van halverwege aanzettende lisenen met een bovenafsluiting van gekoppelde rondboogjes.

Op de eerste etage brede vensters met in vier lancetten verdeelde bovenlichten.

Op de tweede etage dezelfde vensters op kleinere schaal; het middelste recht, de twee buitenste met getoogde bovendorpel.

In de topgevel een klein dubbelvenster en links en rechts daarvan ruitvorm met ornamenten in gekleurde baksteen.De gezwenkte contouren van de topgevel lopen uit in een soort hals, waarvan de oorspronkelijke halfcirkelvormige bekroning is verdwenen.

Bouwjaar: 1900.

Goed specimen van polychrome baksteenarchitectuur van kloeke verhoudingen.

Dit gebouw is een gemeentelijk monument.

datum foto: 20-05-2016 
bron foto: Paul Marsman© 


 
  

                                         Design details: Paul Marsman© logo banner NG smal in hoogte