Op deze pagina staan de objecten in/aan de Nassausingel aan de rand van het Centrum:
- Nassausingel, de straat
- Quackplein, het plein
En: - Complex woningen en bedrijfspanden
- Het Kolpinghuis
- Oorspronkelijke villa
- Quackmonument
- Stadsschouwburg
- Villa
Klik op het item wat u wilt zien voor directe toegang of scroll door alle artikelen van deze straat. Via het balletje met pijl rechts onderaan komt u hier weer terug (browsers in Windows).
Klik hier om terug te gaan naar de pagina Nijmegen Centrum / Benedenstad.
Nassausingel
|
Nassausingel
|
||
 |
||
| Geografische informatie | ||
| Locatie | Nijmegen | |
| Stadsdeel | Centrum | |
| Begin | Keizer Karelplein | |
| Eind | Quackplein | |
| Postcode | 6511EV | |
De Nassausingel is een korte weg in het stadscentrum van Nijmegen en loopt van het Keizer Karelplein tot het Quackplein. De singel is 130 meter lang en 60 meter breed geldt als één van de drukste straten in Nijmegen. De Nassausingel is nu uitgevoerd als twee-keer-tweebaans weg met aan de westzijde een busbaan en aan beide zijden een fietspad en aan de oostzijde een trottoir.
De Nassausingel is in 1880 aangelegd en is vernoemd naar het Nassau bolwerk of bastion dat sinds ongeveer 1600 deel uitmaakte van de vestingwerken. Aan de singel werden enkele monumentale villa's, waaronder de oude burgemeesterswoning van architect Bert Brouwer, gebouwd. In september 1944 brandde de westzijde van de singel af en daar werd vanaf 1955 de stadsschouwburg gebouwd. De villa's aan de andere zijde zijn allen in gebruik als uitzendbureau. In het midden van de singel lag een plantsoen naar ontwerp van tuinarchitect Jan Copijn waar ook de beeldengroep De Vier Jaargetijden van Mathurin Moreau stond die in 1889 aan de stad geschonken werd door de Vereeniging tot Verfraaiing van Nijmegen en het Schependom. Nadat er een parkeerplaats aangelegd was in het midden van de singel verhuisde de beeldengroep naar het Hunnerpark.
Het plein waar het Quack-monument op staat was tot eind 2008 onderdeel van de Nassausingel en sluit aan op de Kronenburgersingel, het centrum en de stationstunnel. In 2013 werd de parkeerplaats in het midden van de singel veranderd in een parkje en keerde ook de beeldengroep De Vier Jaargetijden weer terug. Vanaf eind 2013 maakt de Nassausingel deel uit van de stadsroutes S101 en S102.
Klik hier om terug te gaan naar de pagina Nijmegen Centrum / Benedenstad.
Het Quackplein heeft geen bebouwing met het Quackplein als adres. Het hieronder beschreven Quackmonument is het enige wat, op wat verkeerslichten en asfalt na, wat zich aldaar bevindt. Daarom zal van dit plein alleen het monument beschreven worden op deze gagina.
Klik hier om terug te gaan naar de pagina Nijmegen Centrum / Benedenstad.
Complex woningen en bedrijfspanden
Op de hoek van de Smetiusstraat met de Nassausingel staat dit complex woningen en bedrijfspanden met bovenwoningen.
Oorspronkelijk is dit complex als een hotel gebouwd. Bakstenen pand van drie bouwlagen met pannengedekt schilddak. Gevels begane grond gedeeltelijk gewijzigd. Het complex heeft een als voorhuis overhoeks geplaatst bouwblok met een gevel van vier assen waarvan de middelste twee als risaliet, en een zijgevel van twee assen met wijduiteengeplaatste vensters. Daarop sluit een terugliggend gedeelte van zes assen aan, afgesloten door een iets vooruitspringend deel van drie assen. De begane grond bestaat uit natuurstenen blokken waarin de toegangsdeuren en vensters met gebogen bovendorpel.Een geprofileerde band sluit deze pui af. De eerste etage heeft hoge rechte vensters met gepleisterde lijsten en kroonlijsten op consoles. Drie vensters zijn uitgewerkt als deuren voor kleine balkons of balustraden. De vensterbanken zijn gekoppeld als een band. Hetzelfde is het geval op de tweede verdieping, waar lagere T-vensters zijn met gebogen bovendorpels en geprofileerde lijsten. Vlakke kroonlijst met wijd uiteengeplaatste consoles.
Bouwjaar: 1880.
Architect: C. Wagtho.
Gebouw van goede proporties, stedenbouwkundig van groot belang.
De voorpui op de begane grond aan de Nassausingel is aangepast aan de moderne tijd, waarbij veel van het oorspronkelijke karakter verloren is gegaan.
Dit "complex" geniet monumentenbescherming van de gemeente.
datum foto: 20-05-2016
bron foto: Paul Marsman©
Oorspronkelijke heette dit gebouw de Gezellenvereniging en is een zalencentrum aan de rand van het centrum aan de Smetiusstraat. Markant gesitueerd door de overzichtelijke zichtbaarheid vanuit de tunnel en het station.
Het gebouw werd in 1882 en 1883 gebouwd naar een ontwerp van architect Pierre Cuypers en deed dienst als verenigingsgebouw van de op 25 maart 1880 opgerichte Nijmeegse afdeling van de Katholieke Gezellenvereniging (ook bekend als Sint Jozef Gezellenvereniging en later Kolpingvereniging). Aan de gevel kwam een groot beeld van Sint Jozef te hangen en de inham waar het gebouw stond werd St-Josephshof genoemd. De vereniging groeide hard en het gebouw werd al snel te klein. Naar ontwerp van A. van de Boogaard werd de verbouwing en flinke uitbreiding in 1890 voltooid. In de twintigste eeuw zijn er nog enkele kleinschalige verbouwingen en uitbreidingen doorgevoerd. Na de Tweede Wereldoorlog was de omvang van de Kolpingvereniging sterk afgenomen en landelijk werd de vereniging opgeheven. Het Kolpinghuis werd een zalencentrum waarvan de vereniging, de enige nog bestaande Nederlandse Kolpingvereniging, een vaste gebruiker is.
De tweede foto hier links (onder) is vanuit een ander gezichtsveld genomen.
Ondanks de zorgvuldig gekozen architectuur, de leeftijd, de functie die het gehad heeft voor de stad en nog steeds heeft en de markante ligging aan de ingang van het centrum, geniet dit gebouw geen enkele monumentenbescherming. Vermoedelijke oorzaak daarvan is de atypische, na-oorlogse uitbouw aan de zijde van het Quackplein, welke architectonisch totaal niet harmonieert met het oorspronkelijke gebouw.
Het complex is wel aangewezen als beschermd stadsgezicht.
datum 1e foto: 20-05-2016
datum 2e foto: 21-03-2016
bron foto's: Paul Marsman©
Direct naast de kantoorkolos van de ABN-Amrobank aan het Keizer Karelplein, bevindt zich deze oorspronkelijke villa aan de Nassausingel.
Deze villa is, na de afbraak van de stadswallen op deze plek, gebouwd als burgemeesterswoning en ontworpen door Bert Brouwer. Het was de toenmalige burgemeester P.C. Bijleveld die er zijn intrek in nam.
Kubusvormig pand van baksteen met plat dak, aan alle zijden met steile leien dakschilden. Natuurstenen sokkelzone met souterrain waarop twee bouwlagen van baksteen, gescheiden door gestucte banden, met gestucte kroonlijst versierd met reliefs, cartouches en consoles; op de hoeken tandvormig verspringende gestucte blokken.
De voorgevel heeft in het midden over alle etages een polygonale gestucte erker met drie vensters; ter weerszijden daarvan een as.
De zijgevels, in de linker waarvan zich de ingang bevindt, zijn vier-assig, waarvan de twee buitenste als risaliet behandeld zijn met pilasters van gestucte blokken.
Vensters omlijst met geprofileerde banden, aan de bovenzijde iets verbreed. Ramen op begane grond rechthoekig, op de etage licht gewelfd gesloten. Van de dakkapellen is alleen die op de rechter achterhoek bewaard gebleven.
Bouwjaar: 1880-1881.
Architect: Bert Brouwer.
Monumentaal pand van goede proporties dat een van de laatste resten is van oorspronkelijk geplande bebouwing van de singels.
Momenteel is deze villa als kantoorpand in gebruik.
Het geheel is een door de gemeente Nijmegen aangewezen gemeentelijk monument.
datum foto: 20-05-2016
bron foto: Paul Marsman©
Het Quack-monument of Marie-Adolffontein op het Quackplein, zichtbaar achter een nog kale wilg op de voorgrond.
Het monument is oorspronkelijk opgericht in 1926 uit een legaat van Arnoldus Burchard Adolphus Quack. Quack was van 1902 tot 1919 wethouder van de gemeente Nijmegen en overleed een jaar later in 1920. Het monument is vernoemd naar hem en zijn tweelingzus Maria (Marie) Christina, die al in 1905 was overleden. Quack liet zijn nalatenschap aan de gemeente Nijmegen na onder de voorwaarde dat er een fontein, de Marie-Adolffontein vernoemd naar zijn zus, opgericht zou worden.
Architect Willem Bijlard ontwierp het monument dat vier fonteinen en vier klokken aan de voet en vier lantaarns in de top bevat. Het onderste gedeelte is van granito. De obelisk is van rood graniet met gebeeldhouwde art-deco ornamenten. De lantaarns en klokken zijn van brons. De ornamentale vlakken onder de klokken zijn gemaakt door steenhouwer Litjes. Er is 75 m3 graniet en 30 m3 beton aan verwerkt.
Het is in 1958 afgebroken, omdat het moest wijken voor het verkeer. Verschillende delen, zoals de glazen gedeeltes en de klokken waren vernield door onder andere het bombardement op Nijmegen. De verschillende onderdelen werden jarenlang bewaard.
In 1976 was er sprake van het monument in het nieuwe stadsdeel Dukenburg te plaatsen, maar dat is niet doorgegaan. Uiteindelijk werd het monument in 2000 herbouwd op dezelfde plaats als waar het tot 1958 stond. Het plein, dat onderdeel was van de Nassausingel, is eind 2008 Quackplein genoemd.
Dit monument is een gemeentelijk aangewezen monument.
datum foto: 21-03-2016
bron foto: Paul Marsman©
Dit theater in Nijmegen bevindt zich aan het Keizer Karelplein cq Nassausingel en dateert uit 1955-1961.
De eerste schouwburg in Nijmegen was gevestigd in het centrum van de stad, aan de Oude Stadsgracht. Het theater, in classicistische stijl, bestond van 1838 tot 1935, toen het werd afgebroken vanwege de concurrentie van De Vereeniging en de verbreding van de Burchtstraat.
De "nieuwe" Stadsschouwburg is een uitdrukking van de naoorlogse culturele spreidingspolitiek van de rijksoverheid. Kunst en cultuur moesten toegankelijk worden voor en verspreid worden onder alle lagen van de bevolking en overal in het land. De transparantie en toegankelijkheld van het gebouw staan hier symbool voor. De schouwburg is tevens een uitdrukking van de groeiende culturele vrijetijdsbesteding als gevolg van de gestegen welvaart en toegenomen vrije tijd.
In het bijzonder drukt de schouwburg de herrijzenis uit van Nijmegen als cultureel centrum. De stadsschouwburg is een belangrijke exponent van de wederopbouw van de stad na de omvangrijke oorlogsschade.
De Nijmeegse schouwburg is voorzien van een panoramisch podium in een ovale zaal met ruim 900 zitplaatsen en markeert daarmee de overgang van een traditioneel lijsttheater met frontale opstelling naar een open podium met een arenaopstelling. In de stadsschouwburg kon elke denkbare voorstelling zowel artistiek als technisch naar behoren gegeven worden. Daarmee behoorde de schouwburg van Nijmegen tot een van de weinige zalen in Nederland waar dit mogelijk was.
De schouwburg is een voorbeeld van het brutalisme. Deze expressieve stiji is te herkennen in de zakelijk-functionele opzet, de eenduidige vormen van de verschillende ruimtes en hun onderlinge relaties, het streven naar ruimtelijkheid, een zichtbare en expressieve betonconstructie, enkele uitvergrote onderdelen (zoals de waterspuwers en plantenbakken), ruwe materiaalafwerking en het ontbreken van decoratie. De foyer, met grote vensters, kijkt uit op het Keizer Karelplein.
De stadsschouwburg, waarvan de bouw 6 jaar duurde, is een van de belangrijkste en bekendste ontwerpen van de architecten ir. Albertus Maria (Bernard) Bijvoet (Amersterdam 1889 - Haarlem 1979) en prof. Gerardus Hendricus Maria (Gerard) Holt (Haarlem 1904 - Haarlem 1988). Holt en Bijvoet werkten vanaf 1945 geregeld samen, onder meer aan schouwburgen en culturele centra (bv Tilburg, Tiel en Apeldoorn). Bijvoet gold als specialist op het gebied van de theaterbouw.
De Stadsschouwburg werd in 2003 gerenoveerd. In datzelfde jaar werd het gebouw met plein, muur, zitbanken en sculptuur 'Dame met stola' door de gemeente gezamenlijk aangewezen als één gemeentelijk monument. In 2013 is het vervolgens aangewezen als rijksmonument uit de wederopbouwperiode.
datum foto: 22-04-2016
bron foto: Paul Marsman©
Als villa gebouwd huis aan de Nassausingel.
Het pand is kenmerkend voor de bouwstijlen van de stadsuitleg aan de singels eind 19e, begin 20e eeuw. Deze was mogelijk omdat de stadswallen gesloopt mochten worden eind 19e eeuw.
Jarenlang heeft de openbare bibliotheek in dit pand gezeten, voordat het verhuiste naar de Lindenberg.
Thans is dit pand in gebruik als kantoorpand.
Ofschoon met veel gevoel voor details gebouwd met een uitzonderlijke architectuur, heeft nog het rijk, nog de gemeente het opgenomen in hun beschermingsprogramma's. Oorzaak zijn de vele aanpassingen die de originele details hebben aangetast.
Het is wel onderdeel van het gemeentelijk beschermd stadsgezicht.
datum foto: 20-05-2016
bron foto: Paul Marsman©
